Heburune Alaa Falan Naxan Nasiga Heburune Ma Naxan yo na Kitabun yireni ito xaran a yeren ma, a luma nɛn na kanna xa alo a kawandi ramɛɛn nin. Kitabun yireni ito sɛbɛxi nɛn alo kawandi ba daxin na. Kitabun yireni ito raɲanna a yitama a sɛbɛxi muxune nan ma. A mɔn mi a sɛbɛ muxun fan mayitaxi. Yanyina nde, Kitabun yireni ito sɛbɛxi Romi kaane nan ma (13.24). Feen naxan kolonxi Kitabun yireni ito sɛbɛ muxuna fe yi, Yahudiyan na a ra naxan dɛnkɛlɛyaxi Marigi Yesu ma. Muxun naxan a sɛbɛxi, a Tawureta nun Yaburi Kitabun yirene kolonxi ki faɲi. A Kitabun yireni ito sɛbɛxi Yahudiya gbɛtɛye ma naxanye fan bata yi dɛnkɛlɛya Yesu ma alo a tan. Koni, e to ɲaxankataxi Yesu xinla fe ra, e xɛtɛmatɔɔn na a ra Yahudiya dinan ma. E yi e mɛma nɛn dɛnkɛlɛyaan na Yesu ma. Kitabun sɛbɛ muxuna e kawandima nɛn a e xa e sɛnbɛ so e dɛnkɛlɛyani, a yi Alaa Muxu Sugandixin fisamantenyaan mayita alogo e nama xɛtɛ e namun fonne ma. Yanyina nde Kitabun yireni ito sɛbɛ nɛn ɲɛɛ tonge saxan Yesu keli xanbi sayani. Kitabun yireni ito yitaxunxi yire dɔxɔ firin nan na. A yire singena (1.1-10.18) Alaa Muxu Sugandixina fisamantenyana feen nan falama. Fa fala a dangu nabine ra (1.1-3), a mɔn dangu malekane ra (1.4-2.18), a dangu Nabi Musa nun Yosuwe ra (3.1-4.13); a tan nan keden findixi habadan saraxan na, a gbo dangu Layiri Fonne saraxarali gbeene ra (4.14-7.28); a saraxa kamalixin baxi nɛn naxan ba sanɲa ma keden pe a muxune rakisi han habadan, a dangu Layiri Fonna saraxa wuyaxine birin na (8.1-10.18). Kitabun yire firindena (10.19-13.19) na muxune sɛnbɛ soma alogo e xa lu dɛnkɛlɛyani (10.19-39) e nama xɛtɛ dina gbɛtɛ ma. En misali kɛndɛne toma mɛnna nin lan Layiri Fonna dɛnkɛlɛya muxune ma (Sora 11), a mɔn a falama dɛnkɛlɛya muxune yɛɛn xa lu tixi Alaa Muxu Sugandixin na, e yi nɔɔn sɔtɔ alo a tan (12.1-11). A yelin xanbini yamarina nde fiyɛ e ma e nun a yi e kawandi (12.12-13.19), Kitabun sɛbɛ muxun a raɲanma duba tiin nan ma e nun xɔntɔnne (13.20-25). Kitabun sɛbɛ muxun mi danma fala ɲaxumɛne xan tun ma alogo a xa a Kitabun xaran muxune mali e tunnaxɔlɛni. A a yɛbama e xa a dɛnkɛlɛya muxune tɔrɔma dunuɲa ayi, a mɔn yi Alaa Muxu Sugandixina wanla xunna fala. Fa fala a faxan bata kisi feen nakamali saraxa yo mi yi nɔɛ naxan nakamalɛ. Nayi, a muxune mafanma e xa lu Alaa Muxu Sugandixin fɔxɔ ra. En fan lan en Habadan Alaa Muxu Sugandixi fisamantenna xuiin suxu.
1Yesu gbo malekane xa1 Waxati danguxini, Ala falan ti nɛn en benbane xa nabine xɔn sanɲa ma wuyaxi nun ki wuyaxi yi. 2 Koni a falan tixi en tan xa waxati raɲanni ito nin a Dii Xɛmɛn xɔn. A bata daala birin sa a Dii Xɛmɛn sagoni alo a kɛɛna. A dunuɲa daxi a tan nan baraka yi. 3 Alaa Dii Xɛmɛn findixi a binyen nɔrɔn nan na. Ala maligan yɛtɛɛn nan a ra. A dunuɲa yisuxi a falan sɛnbɛn nan na. A to yelin yulubi xafarin nakamalɛ, a yi dɔxɔ Ala Sɛnbɛn Birin Kanna yiifanna ma ariyanna yi.
4 Alaa Dii Xɛmɛn tiden yi gbo ayi dangu malekane ra, a yi xinla fi a ma naxan dangu e xinle ra. 5 Bayo, Ala mi a falaxi a maleka yo xa, a naxa,
“N ma dii xɛmɛn nan i tan na, n bata findi i fafe ra to.[a]” A mɔn mi a fala maleka yo xa, a naxa, “N findima nɛn i fafe ra, i fan yi findi n ma dii xɛmɛn na.[b]”6 Ala to a diin nafa dunuɲa yi alo dii singena, a mɔn naxa,
“Alaa malekane birin xa a batu.[c]”7 A mɔn yi a fala malekane fe yi, a naxa,
“Alaa malekane luma nɛn alo foyena, a walikɛne yi lu alo tɛɛ dɛgɛna.[d]”8 Koni a mɔn yi a fala a dii xɛmɛna fe yi, a naxa,
“Ala, i luma nɛn i ya mangaya gbɛdɛni habadan! I ya manga dunganna yi findi tinxinyaan taxamasenna ra. 9 Tinxinna rafan i ma, fe ɲaxin mi rafan i ma. Nanara, Ala, i ya Ala bata i rafisa i bodene xa a sɛwa turen sa i xunni i sugandi feen na.”[e] 10 A mɔn naxa, “Marigina, i bɔxɔ xɔnna da nɛn xabu a fɔlɔni. I yii fɔxɔn nan kore xɔnna ra. 11 Ne birin danguma nɛn, koni i tan luma nɛn na. Ne birin forima nɛn e kala alo dugina. 12 I yi e yisa alo domana, e yi masara alo dugina, koni i tan luma nɛn i kiini, i siin fan dan mi na mumɛ!”[f]13 Ala mɔn mi a fala a maleka yo xa, a naxa,
“Dɔxɔ n yiifanna ma, han n yi i yaxune sa i sanna bun.”[g]
1 Waxati danguxini, Ala falan ti nɛn en benbane xa nabine xɔn sanɲa ma wuyaxi nun ki wuyaxi yi. 2 Koni a falan tixi en tan xa waxati raɲanni ito nin a Dii Xɛmɛn xɔn. A bata daala birin sa a Dii Xɛmɛn sagoni alo a kɛɛna. A dunuɲa daxi a tan nan baraka yi. 3 Alaa Dii Xɛmɛn findixi a binyen nɔrɔn nan na. Ala maligan yɛtɛɛn nan a ra. A dunuɲa yisuxi a falan sɛnbɛn nan na. A to yelin yulubi xafarin nakamalɛ, a yi dɔxɔ Ala Sɛnbɛn Birin Kanna yiifanna ma ariyanna yi.
4 Alaa Dii Xɛmɛn tiden yi gbo ayi dangu malekane ra, a yi xinla fi a ma naxan dangu e xinle ra. 5 Bayo, Ala mi a falaxi a maleka yo xa, a naxa,
6 Ala to a diin nafa dunuɲa yi alo dii singena, a mɔn naxa,
7 A mɔn yi a fala malekane fe yi, a naxa,
8 Koni a mɔn yi a fala a dii xɛmɛna fe yi, a naxa,
13 Ala mɔn mi a fala a maleka yo xa, a naxa,