8
Roza tutux toƣruluⱪ ⱪoyulƣan soal wǝ ümid bǝrgüqi jawab
1 Wǝ samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
2 «Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: «Mening Zionƣa baƣliƣan otluⱪ muⱨǝbbitim ⱪaynap taxti; Mening uningƣa baƣliƣan otluⱪ muⱨǝbbitim tüpǝylidin uning düxmǝnlirigǝ ƣǝzipim ⱪaynap taxti.[a]
3 Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: «Mǝn Zionƣa ⱪaytip kǝldim, Yerusalemning otturisida makanliximǝn; Yerusalem «Ⱨǝⱪiⱪǝt xǝⱨiri» dǝp atilidu, samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning teƣi «Muⱪǝddǝs Taƣ» dǝp atilidu. 4 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: «Ⱪeri boway-momaylar yǝnǝ Yerusalemning koqilirida olturidiƣan bolidu; künliri uzun bolup, ⱨǝrbiri ⱨasisini ⱪolida tutup olturidu; 5 xǝⱨǝrning koqiliri oynawatⱪan oƣul-ⱪiz balilar bilǝn liⱪ tolidu. 6 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Bu ix xu künlǝrdǝ bu hǝlⱪning ⱪaldisining kɵzigǝ ajayib karamǝt kɵrünidiƣini bilǝn, u Mening kɵzümgǝ karamǝt kɵrünǝmdu?» — dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar.□ «Bu ix xu künlǝrdǝ bu hǝlⱪning ⱪaldisining kɵzigǝ ajayib karamǝt kɵrünidiƣini bilǝn, u Mening kɵzümgǝ karamǝt kɵrünǝmdu?» — demǝk, adǝmlǝr üqün ajayib karamǝt bolƣan ixlar Huda üqün adǝttiki ixlar.
7 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Mana, Mǝn Ɵz hǝlⱪimni xǝrⱪiy zeminlardin, ƣǝrbiy zeminlardin ⱪutⱪuzimǝn; 8 Mǝn ularni elip kelimǝn, ular Yerusalemda makanlixidu; ular Mening hǝlⱪim, Mǝn ⱨǝⱪiⱪǝt wǝ ⱨǝⱪⱪaniyliⱪta ularning Hudasi bolimǝn».
9 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning ɵyining uli selinƣan künidǝ ⱨazir bolƣan pǝyƣǝmbǝrlǝrning aƣzidin muxu künlǝrdǝ bayan ⱪiliniwatⱪan munu sɵzlǝrni ixitiwatisilǝr, muⱪǝddǝs ibadǝthanining ⱪuruluxiƣa ⱪolunglar küqlük ⱪilinsun! □ «Pǝrwǝrdigarning ɵyining uli selinƣan künidǝ sɵzligǝn pǝyƣǝmbǝrlǝr» — Ⱨagay wǝ Zǝkǝriya. Bu ayǝttǝ kɵzdǝ tutulƣan «Pǝrwǝrdigarning ɵyining ulining selinixi» ikki yil burun («Əzra» 5:1-2) bolƣan bolsa kerǝk. 10 Qünki xu künlǝrdin ilgiri insan üqün ix ⱨǝⱪⱪi yoⱪ, at-ulaƣ üqünmu ix ⱨǝⱪⱪi yoⱪ idi; jǝbir-zulum tüpǝylidin qiⱪⱪuqi yaki kirgüqi üqün aman-esǝnlik yoⱪ idi; qünki Mǝn ⱨǝrbir adǝmni ɵz yeⱪiniƣa düxmǝnlǝxtürdüm; 11 biraⱪ Mǝn bu hǝlⱪning ⱪaldisiƣa burunⱪi künlǝrdikidǝk bolmaymǝn, dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar; 12 qünki uruⱪ ⱨosulluⱪ bolidu, üzüm teli mewilǝydu, tupraⱪ ündürmilirini beridu, asmanlar xǝbnǝmlirini beridu; xuning bilǝn mǝn bu hǝlⱪning ⱪaldisiƣa muxularning ⱨǝmmisini igǝ ⱪildurimǝn. □ «uruⱪ ⱨosulluⱪ bolidu» — yaki «uruⱪⱪa hatirjǝmlik-amanliⱪ bolidu». 13 Xundaⱪ ǝmǝlgǝ axuruliduki, silǝr ǝllǝr arisida lǝnǝt bolup ⱪalƣininglarning ǝksiqǝ, i Yǝⱨuda jǝmǝti wǝ Israil jǝmǝti, Mǝn silǝrni ⱪutⱪuzimǝn, silǝr ularƣa bǝht-bǝrikǝt bolisilǝr; ⱪorⱪmanglar, ⱪolliringlar küqlük ⱪilinsun!□ «silǝr ǝllǝr arisida lǝnǝt bolup ⱪalƣininglar» — bu sɵzning bǝlkim üq tǝripi bar. (1) sürgün bolƣan Yǝⱨudiylar ɵzliri lǝnǝtkǝ ⱪaldurulƣan; (2) ular baxⱪilarƣa lǝnǝt bolup ularƣa bala-ⱪaza kǝltürgǝn; (3) ularning nami (Israil, Yǝⱨudiy) lǝnǝtni bildürgǝn. Huda muxu üq ǝwalning ⱨǝrbirini dǝl ularning ǝksigǝ aylanduridu. «silǝr ularƣa (ǝllǝrgǝ) bǝht-bǝrikǝt bolisilǝr» — Huda ǝslidǝ Ibraⱨim pǝyƣǝmbǝrgǝ: «Sǝn wǝ ǝwlading ⱨǝrbir ǝl-millǝtkǝ bǝht-bǝrikǝt bolisǝn» dǝp wǝdǝ ⱪilƣan. Israil itaǝtsizliktin muxu bǝrikǝtni lǝnǝtkǝ aylandurƣan.
14 Qünki samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — Silǝrning ata-bowiliringlar Mening ƣǝzipimni ⱪozƣiƣanda Mening silǝrgǝ yamanliⱪ yǝtküzüx oyida bolƣinim wǝ xu jaza yolidin yanmiƣinimdǝk — dǝydu samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar — 15 Mǝn ⱨazir, muxu künlǝrdǝ yǝnǝ Yerusalem wǝ Yǝⱨuda jǝmǝtigǝ yahxiliⱪ yǝtküzüx oyida boldum; ⱪorⱪmanglar. 16 Muxu ixlarƣa ǝmǝl ⱪilinglar: — Ⱨǝrbiringlar ɵz yeⱪininglarƣa ⱨǝⱪiⱪǝtni sɵzlǝnglar; dǝrwaziliringlarda ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ, aman-tinqliⱪⱪa uyƣun ⱨɵkümlǝrni yürgüzünglar; □ «dǝrwaziliringlarda ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ, aman-tinqliⱪⱪa uyƣun ⱨɵkümlǝrni yürgüzünglar» — aⱪsaⱪallar xǝⱨǝr dǝrwazilirida olturup, sot wǝ ⱨɵküm ⱪilatti. [g] 17 ⱨeqkim kɵnglidǝ ɵz yeⱪiniƣa yamanliⱪ oylimisun; ⱨeqⱪandaⱪ yalƣan ⱪǝsǝmgǝ xerik bolmanglar; qünki Mǝn dǝl bularning ⱨǝmmisigǝ nǝprǝtlinimǝn, dǝydu Pǝrwǝrdigar.[~8~]
18 Wǝ samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarning sɵzi manga kelip mundaⱪ deyildi: —
19 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Tɵtinqi aydiki roza, bǝxinqi aydiki roza, yǝttinqi aydiki roza wǝ oninqi aydiki roza Yǝⱨuda jǝmǝtigǝ huxalliⱪ wǝ xad-huramliⱪ, bǝhtlik ibadǝt sorunliri bolidu; xunga ⱨǝⱪiⱪǝt wǝ hatirjǝmlik-tinqliⱪni sɵyünglar.□ «Tɵtinqi aydiki roza, bǝxinqi aydiki roza, yǝttinqi aydiki roza wǝ oninqi aydiki roza Yǝⱨuda jǝmǝtigǝ huxalliⱪ wǝ xad-huramliⱪ, bǝhtlik ibadǝt sorunliri bolidu» — bu «rozilar» toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»ni kɵrüng.
20 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Nurƣun ⱪowmlar wǝ kɵp xǝⱨǝrlǝrning aⱨalisi yǝnǝ muxu yǝrgǝ kelidu; [~10~] 21 bir xǝⱨǝrdǝ turuwatⱪanlar baxⱪa bir xǝⱨǝrgǝ berip ularƣa: «Pǝrwǝrdigardin iltipat tilǝxkǝ, samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarni izdǝxkǝ tez barayli; mǝnmu barimǝn!» — dǝydiƣan bolidu. 22 Kɵp ⱪowmlar wǝ küqlük ǝllǝr Pǝrwǝrdigardin iltipat tilǝxkǝ, samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigarni izdǝxkǝ Yerusalemƣa kelidu.
23 Samawi ⱪoxunlarning Sǝrdari bolƣan Pǝrwǝrdigar mundaⱪ dǝydu: — «Xu künlǝrdǝ ⱨǝrhil tilda sɵzlǝydiƣan ǝllǝrdin on nǝpǝr adǝm qiⱪip Yǝⱨudiy bir adǝmning tonining etikini tutuwelip uningƣa: «Biz sǝn bilǝn barayli; qünki Hudani sǝn bilǝn billidur, dǝp angliduⱪ» — dǝydu.□ «Xu künlǝrdǝ ... ǝllǝrdin on nǝpǝr adǝm qiⱪip Yǝⱨudiy bir adǝmning tonining etikini tutuwelip uningƣa: «Biz sǝn bilǝn barayli; qünki Hudani sǝn bilǝn billidur, dǝp angliduⱪ» — dǝydu» — bu ix Hudani izdǝngǝn «yat ǝllǝr»ning ⱨǝrikǝtlirigǝ bir misal bolidu.
-
b «Bu ix xu künlǝrdǝ bu hǝlⱪning ⱪaldisining kɵzigǝ ajayib karamǝt kɵrünidiƣini bilǝn, u Mening kɵzümgǝ karamǝt kɵrünǝmdu?» — demǝk, adǝmlǝr üqün ajayib karamǝt bolƣan ixlar Huda üqün adǝttiki ixlar.
c «Pǝrwǝrdigarning ɵyining uli selinƣan künidǝ sɵzligǝn pǝyƣǝmbǝrlǝr» — Ⱨagay wǝ Zǝkǝriya. Bu ayǝttǝ kɵzdǝ tutulƣan «Pǝrwǝrdigarning ɵyining ulining selinixi» ikki yil burun («Əzra» 5:1-2) bolƣan bolsa kerǝk.
d «uruⱪ ⱨosulluⱪ bolidu» — yaki «uruⱪⱪa hatirjǝmlik-amanliⱪ bolidu».
e «silǝr ǝllǝr arisida lǝnǝt bolup ⱪalƣininglar» — bu sɵzning bǝlkim üq tǝripi bar. (1) sürgün bolƣan Yǝⱨudiylar ɵzliri lǝnǝtkǝ ⱪaldurulƣan; (2) ular baxⱪilarƣa lǝnǝt bolup ularƣa bala-ⱪaza kǝltürgǝn; (3) ularning nami (Israil, Yǝⱨudiy) lǝnǝtni bildürgǝn. Huda muxu üq ǝwalning ⱨǝrbirini dǝl ularning ǝksigǝ aylanduridu. «silǝr ularƣa (ǝllǝrgǝ) bǝht-bǝrikǝt bolisilǝr» — Huda ǝslidǝ Ibraⱨim pǝyƣǝmbǝrgǝ: «Sǝn wǝ ǝwlading ⱨǝrbir ǝl-millǝtkǝ bǝht-bǝrikǝt bolisǝn» dǝp wǝdǝ ⱪilƣan. Israil itaǝtsizliktin muxu bǝrikǝtni lǝnǝtkǝ aylandurƣan.
f «dǝrwaziliringlarda ⱨǝⱪiⱪǝtkǝ, aman-tinqliⱪⱪa uyƣun ⱨɵkümlǝrni yürgüzünglar» — aⱪsaⱪallar xǝⱨǝr dǝrwazilirida olturup, sot wǝ ⱨɵküm ⱪilatti.
~9~ «Tɵtinqi aydiki roza, bǝxinqi aydiki roza, yǝttinqi aydiki roza wǝ oninqi aydiki roza Yǝⱨuda jǝmǝtigǝ huxalliⱪ wǝ xad-huramliⱪ, bǝhtlik ibadǝt sorunliri bolidu» — bu «rozilar» toƣruluⱪ «ⱪoxumqǝ sɵz»ni kɵrüng.
■8:20 Yǝx. 2:2; Yǝr. 16:19; Mik. 4:1; Zǝk. 8:2.
~11~ «Xu künlǝrdǝ ... ǝllǝrdin on nǝpǝr adǝm qiⱪip Yǝⱨudiy bir adǝmning tonining etikini tutuwelip uningƣa: «Biz sǝn bilǝn barayli; qünki Hudani sǝn bilǝn billidur, dǝp angliduⱪ» — dǝydu» — bu ix Hudani izdǝngǝn «yat ǝllǝr»ning ⱨǝrikǝtlirigǝ bir misal bolidu.