3
Yashlargha semimiy agahlandurush
1 I oghlum, telimimni untuma,
Dégenlirimni hemishe könglüngde ching tut.□ «ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.
2 Chünki u sanga beriketlik künler, uzun ömür we xatirjemlik qoshup béridu.□ «beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi». [c]
3 Méhriban we heq-semimiy bolushtin waz kechme,
Bularni boynunggha ésiwal,
Qelbingge pütiwal.□ «qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi). [e]
4 Shundaq qilghanda Xuda we bendilerning neziride iltipatqa layiq bolisen, danishmen hésablinisen.□ «iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.
5 Öz eqlingge tayanmay, Perwerdigargha chin qelbing bilen tayan’ghin;
6 Qandaqla ish qilsang, Perwerdigarni tonushqa intil;
U sanga toghra yollarni körsitidu.□ «Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...». [h]
7 Özüngni eqilliq sanima;
Perwerdigardin eyminip, yamanliqtin yiraq bol.[i]
8 Shundaq qilghiningda, bu ishlar derdingge derman,
Ustixanliringgha yilik bolidu.□ «derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».
9 Perwerdigarning hörmitini qilip mal-dunyayingdin hediyelerni sun’ghin,
Étizingdin tunji chiqqan mehsulatliringdin Uninggha atighin;[k]
10 Shundaq qilghiningda, ambarliring ashliqqa tolup tashidu,
Sharab kölchekliringde yéngi sharab éship-téship turidu.[~12~]
11 I oghlum, Perwerdigarning terbiyisige biperwaliq qilma,
Uning tenbihidin bezme.[~13~]
12 Chünki, ata eziz körgen oghligha tenbih-terbiye bergendek,
Perwerdigar kimni söygen bolsa uninggha tenbih-terbiye béridu.[~14~]
13 Danaliqqa muyesser bolghan kishi,
Yoruqluqqa ige bolghan kishi némidégen bextlik-he!
14 Chünki danaliqning paydisi kümüshning paydisidin köptur,
Qimmiti sap altunningkidinmu ziyadidur.[~15~]
15 U leel-yaqutlardin qimmetliktur,
Intizar bolghan herqandaq nersengdin héchbirimu uninggha teng kelmestur.[~16~]
16 Danaliqning ong qolida uzun ömür,
Sol qolida bayliq we shöhret bardur.
17 Uning yolliri sanga xush puraq tuyulur,
Uning barliq teriqiliri séni aram tapquzur.
18 U özini tapqan ademge «hayatliq derixi»dur,
Uni ching tutqan kishi némidégen bextlik!□ «hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9).
19 Perwerdigar danaliq bilen yer-zéminni berpa qildi,
Hékmet bilen asmanni ornatti.
20 Uning bilimi bilen yerning chongqur qatlamliri yérildi,
Hemde bulutlardin shebnem chüshti.□ «yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11) [~19~]
21 I oghlum! Danaliq bilen bilimni közüngdin chiqarma,
Pishqan hékmet we pem-parasetni ching tut.
22 Shuning bilen ular jéninggha jan qoshidu,
Boynunggha ésilghan ésil marjandek sanga güzellik qoshidu.
23 Shu chaghda yolungda aman-ésen mangalaysen,
Yolda putlashmaysen.[~20~]
24 Yatqanda héch némidin qorqmaysen,
Yétishing bilenla tatliq uxlaysen.[~21~]
25 Béshinggha dehshetlik wehime chüshkende qorqmighin,
Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!□ «Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!». [~23~]
26 Chünki Perwerdigar séning tayanchingdur,
U putungni qapqanlardin néri qilidu.
27 Peqet qolungdin kelsila, hajetmenlerdin yaxshiliqni ayimighin.
28 Qolum-qoshniliring séningdin ötne sorap kirse, «Qaytip kétip, ete kelgin, ete bérey» — démigin.
29 Qoshnanggha ziyankeshlik niyitide bolma,
Chünki u sanga ishinip yéningda xatirjem yashaydu.
30 Birsi sanga ziyan yetküzmigen bolsa,
Uning bilen sewebsiz majiralashma.□ «sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».
31 Zulumxor kishige heset qilma,
Uning yol-tedbirliridin héchnémini tallima.[~25~]
32 Chünki qingghir yollarni mangidighanlar Perwerdigarning neziride yirginchliktur,
Lékin Uning sirdash dostluqi durus yashawatqan ademge teelluqtur.[~26~]
33 Perwerdigarning leniti rezillik qilghuchining öyididur,
Lékin U heqqaniy ademning öyige bext ata qilur.[~27~]
34 Berheq, mesxire qilghuchilarni U mesxire qilidu,
Lékin kichik péil kishilerge shepqet körsitidu.[~28~]
35 Danalar shöhretke warisliq qilidu,
Lékin hamaqetler reswa qilinidu.□ «Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).
-
a «ching tut» — dégen söz ibraniy tilida: «qoghda, mudapie qil» dégen meninimu bildüridu.
b «beriketlik künler» — ibraniy tilida «künlerning uzunluqi».
d «qelbingge pütiwal» — ibraniy tilida «qelbingdiki taxtaygha pütüwal» (Musa peyghemberge tapshurulghan muqeddes qanun ikki tash taxtaygha pütülgenidi).
f «iltipatqa layiq bolisen» — mushu yerde ibraniy tilida «iltipat» dégen söz ikki bisliq bolup, ikkinchi menisi «güzellik»tur.
g «Qandaqla ish qilsang,...» — ibraniy tilida «Barliq yolliringda...».
j «derdingge derman... bolidu» — ibraniy tilida «kindikingge salametlik... bolidu».
■3:9 Mis. 23:19; 34:26; Qan. 26:2-11; Mal. 3:10; Luqa 14:13
■3:14 Ayup 28:15; Zeb. 19:10; Pend. 8:11,19; 16:16
~17~ «hayatliq derixi» — shübhisizki, «Éren baghchisi»diki Adem’atimiz we Hawa’animizning behrimen bolushigha teyyarlan’ghan «hayatliq derixi»ni körsitidu (Tewrat, «Yar.» 2:9). ~18~ «yerning chongqur qatlamliri yérildi» — belkim Nuh peyghemberning waqtidiki «chong topan» bilen munasiwetlik bezi ishlarni körsitishi mumkin («Yar.» 7:11)■3:24 Law. 6:19; Ayup 11:19; Zeb. 3:5; 4:8; 91:5, 6
~22~ «Rezillerning weyranchiliqidin ghem qilmighin!» — yaki «Rezillerning béshigha chüshken weyranchiliqtin ghem qilmighin!». ~24~ «sewebsiz majiralashma» — yaki «sewebsiz dewalashma».■3:31 Zeb. 37:1; 73:3; Pend. 23:17
■3:32 Ayup 29:4; Zeb. 25:9,12,14
■3:33 Law. 26:14-45; Qan. 28:15-68; Mal. 2:2
~29~ «Lékin hamaqetler reswa qilinidu» — yaki «Lékin U (Xuda) hamaqetlerni nomusqa qalduridu» (ibraniy tilida kinaye ishlitip, axirqi söz «kötürülidu» bolidu).