29
1 Qayta-qayta eyiblinip turup yene boyni qattiqliq qilghan kishi,
Tuyuqsizdin dawalighusiz yanjilar.
2 Heqqaniylar güllense, puqraliri shadlinar,
Qebihler hoquq tutsa puqra nale-peryad kötürer.[a]
3 Danaliqni söygen oghul atisini xush qilar;
Biraq pahishilerge hemrah bolghan uning mal-mülkini buzup-chachar.[b]
4 Padishah adalet bilen yurtini tinch qilar;
Biraq baj-séliq salghan bolsa, uni weyran qilar.□ «Biraq baj-séliq salghan bolsa,...» — yaki «biraq parixor bolsa,..».
5 Öz yéqinigha xushamet qilghan kishi,
Uning putlirigha tor teyyarlap qoyghandur.
6 Rezil ademning gunahi özige qapqan yasap qurar;
Biraq heqqaniy kishi naxshilar bilen shadlinar.
7 Heqqaniy kishi miskinning dewasigha köngül bölür;
Biraq yamanlar bolsa bu ishni chüshenmes.[d]
8 Hakawur kishiler sheherni qutritip dawalghutar;
Biraq aqilaniler achchiq ghezeplerni yandurar.
9 Dana kishi exmeq bilen dewalashsa,
Exmeq hürpiyidu yaki külidu, netijisi haman tinchliq bolmas.
10 Qanxorlar pak-diyanetliklerge nepretliner;
Duruslarning jénini bolsa, ular qestler.□ «Duruslarning jénini bolsa, ular qestler» — bashqa birxil terjimisi: «biraq duruslar ularning jénidin xewer alar».
11 Exmeq herdaim ichidiki hemmini ashkara qilar;
Biraq dana özini bésiwalar.[f]
12 Hökümdar yalghan sözlerge qulaq salsa,
Uning barliq xizmetkarliri yaman ögenmey qalmas.
13 Gaday bilen uni ezgüchi kishi bir zéminda yashar;
Her ikkisining közini nurlandurghuchi Perwerdigardur.□ «Gaday bilen uni ezgüchi kishi bir zéminda yashar» — ibraniy tilida: «gaday bilen uni ezgüchi kishi bir-birige yoluqar». [~8~]
14 Yoqsullarni diyanet bilen sorighan padishahning bolsa,
Texti menggüge mehkem turar.[~9~]
15 Tayaq bilen tenbih-nesihet balilargha danaliq yetküzer;
Biraq öz meylige qoyup bérilgen bala anisini xijaletke qaldurar.[~10~]
16 Yamanlar güllinip ketse, naheqlik köpiyer;
Lékin heqqaniylar ularning yiqilghinini körer.[~11~]
17 Oghlungni terbiyeliseng, u séni aram tapquzar;
U könglüngni söyündürer.[~12~]
18 Perwerdigarning wehiysi bolmighan elning puqraliri yoldin chiqip bashpanahsiz qalar;
Lékin Tewrat-qanunigha emel qilidighan kishi bextliktur.□ «yoldin chiqip bashpanahsiz qalar» — bu ibare ibraniy tilida ikki bisliq bir söz bilenla ipadilen’gen.
19 Qulni söz bilenla tüzetkili bolmas;
U sözüngni chüshen’gen bolsimu, étibar qilmas.
20 Aghzini basalmaydighan kishini körgenmu?
Uningdin ümid kütkendin, exmeqtin ümid kütüsh ewzeldur.[~14~]
21 Kimki öz qulini kichikidin tartip öz meylige qoyup berse,
Künlerning biride uning béshigha chiqar.□ «Künlerning biride uning béshigha chiqar» — bashqa birxil terjimisi «Axirda u (qul) özige perzenttek bolup chiqar».
22 Térikkek kishi jédel-majira qozghap turar;
Asan achchiqlinidighan kishining gunahliri köptur.[~16~]
23 Meghrurluq kishini pes qilar,
Biraq kemterlik kishini hörmetke érishtürer.[~17~]
24 Oghri bilen shérik bolghan kishi öz jénigha düshmendur;
U soraqchining guwah bérishke agahlandurushini anglisimu, lékin rast gep qilishqa pétinalmas.□ «...rast gep qilishqa pétinalmas» — «Law.» 5:1ni körüng. [~19~]
25 Insan balisidin qorqush ademni tuzaqqa chüshüridu;
Biraq kimki Perwerdigargha tayan’ghan bolsa, u bixeter kötürüler.□ «bixeter kötürüler» — ibraniy tilida bir söz bilenla ipadilinidu.
26 Köp kishiler hökümdardin iltipat izdep yürer;
Biraq ademning heq-rizqi peqet Perwerdigarningla qolididur.[~21~]
27 Naheqler heqqaniylargha yirginchliktur;
Durus yolda mangghan kishiler yamanlargha yirginchliktur.
■29:3 Pend. 10:1; 15:20; 28:7; Luqa 15:13
c «Biraq baj-séliq salghan bolsa,...» — yaki «biraq parixor bolsa,..». e «Duruslarning jénini bolsa, ular qestler» — bashqa birxil terjimisi: «biraq duruslar ularning jénidin xewer alar». g «Gaday bilen uni ezgüchi kishi bir zéminda yashar» — ibraniy tilida: «gaday bilen uni ezgüchi kishi bir-birige yoluqar».■29:15 Pend. 10:1; 13:24; 17:21,25; 22:15; 23:13
■29:16 Zeb. 37:36; 58:10-11; 91:8
■29:17 Pend. 13:24; 22:15; 23:13,14
~13~ «yoldin chiqip bashpanahsiz qalar» — bu ibare ibraniy tilida ikki bisliq bir söz bilenla ipadilen’gen. ~15~ «Künlerning biride uning béshigha chiqar» — bashqa birxil terjimisi «Axirda u (qul) özige perzenttek bolup chiqar».■29:23 Ayup 22:29; Pend. 15:33; 18:12; Yesh. 66:2; Mat. 23:12; Luqa 14:11; 18:14; Yaq. 4:6,10; 1Pét. 5:5
~18~ «...rast gep qilishqa pétinalmas» — «Law.» 5:1ni körüng. ~20~ «bixeter kötürüler» — ibraniy tilida bir söz bilenla ipadilinidu.