15
1 Mulayim jawab ghezepni basar;
Qopal söz achchiqni qozghar.[a]
2 Aqilanilerning tili bilimni jari qilar;
Exmeqning aghzi quruq gep töker.[b]
3 Perwerdigarning közi her yerde yürer;
Yaxshi-yamanlarni körüp turar.□ «Yaxshi-yamanlar...» — ibraniy tilida «yaman-yaxshilar» dégenlik bilen bildürülidu. [d]
4 Shipa yetküzgüchi til xuddi bir «hayatliq derixi»dur;
Tili egrilik kishining rohini sundurar.□ «Shipa yetküzgüchi til» — yaki «méhriban til». «hayatliq derixi» — 3:18-ayettiki izahatni körüng. [f]
5 Exmeq atisining terbiyisige pisent qilmas;
Lékin atisining tenbihige qulaq salghan zérek bolar.
6 Heqqaniyning öyide göherler köptur;
Biraq yamanning tapawiti özige awarichilik tapar.
7 Dananing lewliri bilim tarqitar;
Exmeqning könglidin héch bilim chiqmas.
8 Yamanlarning qurbanliqi Perwerdigargha yirginchliktur;
Duruslarning duasi Uning xursenlikidur.[~7~]
9 Yamanlarning yoli Perwerdigargha yirginchliktur;
Lékin heqqaniyetni intilip izdigüchini U yaxshi körer.
10 Toghra yoldin chiqqanlar azabliq terbiyini körer;
Tenbihge öch bolghuchi öler.
11 Tehtisara we halaket Perwerdigarning köz aldida ochuq turghan yerde,
Insan könglidiki oy-pikirni qandaqmu Uningdin yoshuralisun?!□ «Tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu. [~9~]
12 Hakawur tenbih bergüchini yaqturmas;
U aqilanilerdin nesihet élishqa barmas.□ «Hakawur» — yaki «mesxire qilghuchi».
13 Köngül shad bolsa, xush chiray bolar;
Derd-elem tartsa, rohi sunar.[~11~]
14 Yorutulghan köngül bilimni izder;
Eqilsizning aghzi nadanliqni ozuq qilar.
15 Ézilgenlerning hemme künliri teste öter;
Biraq shad köngül herkünini héyttek ötküzer.
16 Zor bayliq bilen biaramliq tapqandin,
Azgha shükür qilip, Perwerdigardin eymen’gen ewzel.[~12~]
17 Nepret ichide yégen bordaq göshte qilin’ghan katta ziyapettin,
Méhir-muhebbet ichide yégen köktat ewzel.[~13~]
18 Térikkek kishi jédel chiqirar;
Éghir-bésiq talash-tartishlarni tinchlandurar.[~14~]
19 Hurunning yoli tikenlik qashadur,
Durus ademning yoli kötürülgen yoldek daghdamdur.
20 Dana oghul atisini shad qilar;
Eqilsiz adem anisini kemsiter.[~15~]
21 Eqli yoq kishi exmeqliqi bilen xushtur;
Yorutulghan kishi yolini toghrilap mangar.[~16~]
22 Meslihetsiz ish qilghanda nishanlar emelge ashmas;
Meslihetchi köp bolghanda muddialar emelge ashurular.[~17~]
23 Kishige jayida bergen jawabidin xush bolar,
Del waqtida qilghan söz neqeder yaxshidur!
24 Hayatliq yoli eqilliq kishini yuqirigha bashlayduki,
Uni chongqur tehtisaradin qutquzar.□ «tehtisara» — ölgenlerning rohliri barghan jayni körsitidu.
25 Perwerdigar tekebburning öyini yuluwéter;
Biraq U tul xotunlargha pasillarni turghuzar.[~19~]
26 Yamanlarning oy-pikri Perwerdigargha yirginchliktur;
Biraq sap dilning sözliri söyümlüktur.□ «oy-pikri» — yaki «pilanliri». [~21~]
27 Ach köz kishi öz ailisige awarichilik keltürer;
Para élishqa nepretlen’gen kishi kün körer.[~22~]
28 Heqqaniy adem qandaq jawab bérishte qayta-qayta oylinar;
Yaman ademning aghzidin shumluq töküler.
29 Perwerdigar yaman ademdin yiraqtur;
Biraq U heqqaniyning duasini anglar.[~23~]
30 Xush közler köngülni shadlandurar;
Xush xewer ustixanlargha gösh-may qondurar.[~24~]
31 Hayatliqqa élip baridighan tenbihke qulaq salghan kishi danalarning qataridin orun alar.
32 Terbiyeni ret qilghan öz jénini xar qilar;
Tenbihge qulaq salghan yorutular.
33 Perwerdigardin qorqush ademge danaliq ögiter;
Awwal kemterlik bolsa, andin shöhret kéler.[~25~]
■15:2 Pend. 12:23; 13:16; 15:28
c «Yaxshi-yamanlar...» — ibraniy tilida «yaman-yaxshilar» dégenlik bilen bildürülidu.■15:3 Ayup 34:21; Pend. 5:21; Yer. 16:17; 32:19
e «Shipa yetküzgüchi til» — yaki «méhriban til». «hayatliq derixi» — 3:18-ayettiki izahatni körüng.■15:8 Pend. 21:27; Yesh. 1:11; Yer. 6:20; Am. 5:21
~8~ «Tehtisara» — ölgenlerning rohliri baridighan jayni körsitidu.■15:11 2Tar. 6:30; Zeb. 7:9; 44:20-21; Yer. 17:9,10; Yuh. 2:24, 25; 21:17; Ros. 1:24
~10~ «Hakawur» — yaki «mesxire qilghuchi». ~18~ «tehtisara» — ölgenlerning rohliri barghan jayni körsitidu.■15:25 Pend. 2:21,22; 12:7; 14:11
~20~ «oy-pikri» — yaki «pilanliri».■15:29 Zeb. 10:17; 34:15-19; 145:18, 19