1 Yesusi ⸤no lsimu kinie Pulu Yemonga Minimu yu-kinie omba molopalie nirimumuni,⸥ Minimu yuni ‘⸤Kurumenga nomi⸥ depelemone[b] yu kondi topili.’[c] nimbe Yesusi kolea ku lieline meli purumu. 2 Akune Yesusi oli te koro talo mele[d] langi naa noli we molopa perimu kinie yu engelene kolopa molorumu.
3 Kanu kinie ⸤kuru⸥ kondi toli ⸤Setene⸥ ombalie yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo[e] liemo ikoume ‘Pillawa kaloli a liepili.’ ni.” nirimu.
4 Nalo yuni topondopa nimbendo: “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:
5 Kanu kinie depelemone Yesusi lipe kolea awili Jerusalleme, akumundu ‘kolea awili kake teli’ nilimu, akune memba pupe Pulu Yemo popo toko kaloringi ulke tembelena memba, paa ola imune pupe anjipelie nirimumuni, 6 yundu nimbendo: “Nu Pulu Yemonga Malo liemo nu lipe tapondomba kene pou ningu manie pu.” ⸤nirimu.⸥ “Pulu Yemonga bokumuni nimbendo:
7 Yesusini yundu nimbendo: “Pulu Yemonga yembomando ungu te pea nimbe molemola. Akumu isipe:
8 Altopa depelemone yu lipe mulu te paa olandopa lierimune ola memba pupe anjipelie, yu ma koleama pali kinie koleamanga mele peangama pea lipe ora sipelie 9 yundu nimbendo: “Nu nanga kumbikerena koporongo langoko manie molko na popo toko nanga imbi liku ola mundundonu liemo inu kanokono ma koleana lemo melema pali nu simbo.” nirimu.
10 Kanu kinie Yesusini yundu nimbendo: “Setene,[i]
11 Kanu kinie depelemo Yesusi yu mundupe siye kolopa yu purumu. Purumu kinie mulu koleana angelloma ongo Yesusi nokoringi.[l]
12 Kanu kinie ⸤No Lindeli⸥ Jono ka siku ka ulkena panjeringi[n] kinie pilipelie Yesusi kelepa kolea Gallilli disirikindu yando omba 13 Nasarete taonona ombalie nirimumuni, pe aku taonomo mundupe siye kolopa Kapeniame taono, nomu Gallilli kélona lierimu, akune pupe ‘Kinié ikoleamo nanga molombo kamu koleamo liepili.’ nimbe akune molorumu. Kapeniame ye Sepullano kinie Napatallaiselone kalko lsingili yemboma ou moloringi koleana[o] lierimu. 14 ⸤Kapeniame taonona pupe molorumumunge⸥ koronga-ou Pulu Yemone ungu umbu tondorumume pilipe yemboma nimbe sirimu ye Aisayane[p] ulu te pe wendo ombá ou nirimu mele kamu wendo orumu. Aisayane nimbendo:
17 ⸤Kapeniame omba molorumu⸥ kanu walemonga Yesusini yemboma pulu polopa ungume nimbe sipelie nimbendo: “Pulu Yemo ye nomi kingimu molopa nokomba walemo[s] nondopa wendo ombá tekemo kene ⸤‘Pulu Yemo yuni nokomba yembomanga talapena sukundu molamili.’ ningu⸥ ulu pulu keri telemelema munduku siye kolko konopu alowa teaa.” nirimu.[t]
18 Yesusi Nomu Gallilli kélona andopalie angenungulu talo kanorumu, akuselo Saimono kinie angenu Enderuselo oma lili wale te nomune toko munduku moloringili kanorumu. Pe Saimononga imbi te Pita niringila. Oma lsingili akumu elonga kou-kongono teringili kanumu. 19 Aku siku teko moloringili kanopalie nimbendo: “Na lombili wangili. Oma lingelendo oma lili wale te liku nona manie mundulimbele kinie omama walena omba pelemo mele, pe ‘nanga kongonomo tengelendo nanga ungumu pilkulu ningu siliku andongele kinie yemboma nanga talapena sukundu ongo molangi.’ nimbu ‘Elo na lombili wale.’ nikiru.” nirimu. 20 Aku nirimu kinie pilkululie tamburumbu elonga oma lili walema munduku siye kolkololie Yesusi lombili puringili.
21 Kanu kinie yu laye kolte welto pupelie angenungulu talo lupe kanorumu, akuselo Seperi malo Jemisi kinie Jemisi angenu Jonoselo, lapa Seperi kinie enonga nona andoli sipine sukundu oma lili walema toko tambulku moloringi kanopalie elo walsipelie “Na lombili wale.” nirimu. 22 Aku nirimu kinie pilkululie elonga lapa Seperi kinie nona andoli sipimu kinie tamburumbu munduku siye kolkololie Yesusi yu lombili puringili.
23 Kanu kinie Yesusi kolea Gallilli disiriki sukundu koleamanga pali andopa, yemboma maku toko Pulu Yemonga ungumu pilieringi ulkemanga yemboma ungu mane sipe, Pulu Yemo nondopa ye nomi kingimu molopa nokomba mele[~23~] temane peangamo topa sipe, yembo kuru lupe lupe torumume kinie kangine ulu awisili terimume kinie tepa konde lsimu.
24 Yu terimu mele temanemo kolea Siria poropinji koleamanga pali anjo anjo purumu pilkulie enonga yembo kuru lupe lupe torumu yemboma kinie, mindili lupe lupe nongo moloringi yemboma kinie, yembomanga konopune kuru molko amboloringi yemboma kinie, kuru kopari torumu yemboma kinie, kimbu ki kukorumu yemboma kinie, yu molorumune mengo oringi kinie yuni eno tepa konde lsimu. 25 Yembo paa awisili yu lombili puringi. Kolea Gallilli disiriki yemboma kinie, ‘Kolea Awili Rureponga Talo’ niringi kolea yemboma kinie, kolea Judia disiriki lierimu kolea awili Jerusalleme yemboma kinie, kolea Judia sukundu lierimu we koleamanga moloringi yemboma kinie, no Jodane nekendo koleamanga yemboma kinie, paa awisili yu lombili puringi.
<- MATEYU 3MATEYU 5 ->*^ LLuku 4:1-13, Mako 1:12-13.
b Setene kanumu. Bokumunge alsena anjokondo “9. devil”. c manda manjelimu ungume inie anjopa 16:1***, Ipuru 2:18. d Kewa ungune wale paono talo nimbe molemo. Paono talonga ungu mare Wendo Oringi 24:18, 34:28, Ou Kingime 19:8, Ungu-Manema 8:2-3. e bokumunge alsena anjokondo “32.2. Pikinini Bilong God”. f Ungu-Manema 8:3. g Konana 91:11-12. h Ungu-Manema 6:16. i bokumunge alsena anjokondo “42. Seten”. j Ungu-Manema 6:13. k Yesusini Setenenga ungumu walsikele kepe naa pilipe lsimu (Ipuru 4:15). l Pe walse angello tene aku sipela terimu (LLuku 22:43). m akumunge 4:12,17selo Mako 1:14-15, LLuku 4:14-15. n Jono kamu toko kondoringi temanemo inie anjokondo 14:1-12. o Aku yeselo Jekopo Isirelene merimu kangomanga talo. Isirele yemboma kolea Kenane sukundu puku ma moke teringi kinie kanu yeselonga maselo nomu Gallilli nondopa lierimu (Josua 19:10-16,32-39). Nalo pe Yesusi mana molorumu kinie kanu koleaselo ‘kolea Gallilli disiriki’ niline sukundu lierimu, akune Kapeniame taono lierimu. p bokumunge alsena anjokondo “35. profet”. q bokumunge alsena anjokondo “2. arapela lain”. r Aisaya 9:1-2. s bokumunge alsena anjokondo “20. kingdom”. t Aku ungumu No Lindeli Jonone nirimula (inie yakondo 3:2). u Mako 1:16-20, LLuku 5:1-11. Bokumunge alsena anjokondo “10. disaipel”. v Mako 1:39. LLuku 4:44, 6:17-19. ~23~ bokumunge alsena anjokondo “20. kingdom”.
Languages