1 I kad jekhvar o Isus završinđa e molitvaja, jekh lesere učenikonendar phenđa lese: “Gospode, sikav amen te molina sar so o Jovan o Krstitelj sikavđa ple učenikonen.”
2 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Kad molinena, vaćeren:
5 Tegani o Isus phenđa lenđe: “Zamislinen da ki ekvaš i rat džana koro tumaro amal te phenen lese: ‘Amala, te de man trin mare, i ka irinav će. 6 Mlo amal alo oto drom kora mande, a nane man so te ikalav anglo leste!’ 7 A ov od andral te phenel: ‘Ma uznemirin man! O udarai phandle, a mle čhavorei mancar ko than e pašljojbnasoro hem sovena. Našti akana te uštav te dav tut!’ 8 Vaćerava tumenđe: te na uštino te del le adalese soi lesoro amal, ka uštel hem ka del le sa so valjani adalese so lesere amale nane lađ te ovel uporno.[~5~]
9 Vaćerava tumenđe: Mangen hem ka del pe tumenđe! Roden hem ka arakhen! Khuven hem ka phravel pe tumenđe! 10 Adalese so đijekh kova mangela, primini; hem kova rodela, arakhi; hem kova khuvela, ka ovel lese phravdo.
11 A kova dad tumendar: kad lesoro čhavo ka rodel lestar ine maćhe, ka del le sape? 12 Ili kad ka rodel jaro, ka del le škorpija? 13 Kad tumen, kola injen bišukar, džanen te den šukar darija tumare čhavenđe, kobor više tumaro Dad taro nebo ka del e Svetone Duho okolenđe kola rodena olestar.”
14 I jekh dive o Isus ispudinđa e demone kova ćerela ine jekhe manuše te našti vaćeri. Kad iklilo o demoni, o manuš lelja te vaćeri. I o manuša kola inele adari inele zadivime, 15 ali nesave olendar vaćerde: “E Veelzevulesere,[~6~] e demonengere šerutnesere, zoralipnaja ispudini e demonen!” 16 A avera iskušinde e Isuse ađahar so rodinde lestar te ćerel čudo[~7~] saveja ka mothoj da o Devel bičhalđa le.
17 Ali o Isus džanđa lengere mislija, i phenđa lenđe: “Đijekh carstvo[~8~] savoi ana peste ulavdo ka properel, hem o čher[~9~] ano savo nane sloga ka perel. 18 Tei e Sotonesoro carstvo ana peste ulavdo,[~10~] sar onda pana trajini? Akava vaćerava adalese so tumen phenena da e Veelzevulesere zoralipnaja ispudinava e demonen. 19 A te me e Veelzevulesere zoralipnaja ispudinava e demonen, kasere zoralipnaja tumare učenici ispudinena len?[~11~] Adalese on ka dokažinen tumenđe da na injen u pravu. 20 Ali te e Devlesere zoralipnaja[~12~] ispudinava e demonen, onda o carstvo e Devlesoro alo maškara tumende.”
21 O Isus phenđa hem akava: “Kad okova kovai zoralo hem naoružime[~13~] pazini plo boro, lesoro barvalipei osigurime. 22 Ali kad avela o po zoralo lestar, ka pobedini le hem ka lel lesoro oružje upro savo inole nada hem ka delini plencar adava so lelja e bizoralestar.[~14~]
23 Ko nane mancar, ovi protiv mande. I ko na čedela mancar, ov čhorela.”[~15~]
24 Tegani o Isus phenđa: “Kad o bišukar duho ikljola taro manuš, džala ko šuke thana rodindoj kote šaj te odmorini. Kad na arakhi le, vaćeri: ‘Ka irinav man ano manuš kolestar ikliljum[~16~].’ 25 O bišukar duho irinđa pe hem arakhlja dai adava manuš sar čučo čher savoi šulavdo hem namestime[~17~]. 26 Tegani džala hem lela efta avere duhen po bišukaren pestar hem đerdinena ano manuš hem ačhona adari. I ko kraj adale manušese ovela po bišukar nego angleder.”
27 I sar o Isus vaćeri ine adava, nesavi đuvli oto narodo vičinđa: “Bahtali i đuvli koja akharđa tut ano vođi hem dinđa tut čuči!”
28 A o Isus phenđa: “Po bahtalei okola so šunena o lafi e Devlesoro hem ćerena le!”
29 Sar čedela pe ine po baro narodo, o Isus lelja te vaćeri: “Akajai generacija bišukar. Rodela mandar znako,[~18~] ali nisavo znako naka del pe laće sem adava so inele e prorokose e Jonase.[~19~] 30 Sar so adava so ulo e Jonase inele znako e manušenđe kola živinde ki diz Niniva[~20~] da o Devel bičhalđa le, ađahar hem so ka ovel maje, e Čhavese e manušeserese, ka ovel znako akala generacijaće da o Devel bičhalđa man.[~21~]
31 Ko dive kad ka ovel e Devlesoro sudo, i carica koja angleder vladinđa ki južno phuv[~22~] ka uštel hem ka osudini e manušen oti akaja generacija, adalese so tari durutni phuv ali te šunel e Solomonesiri mudrost, a akatei tumencar neko po baro e Solomonestar, a tumen na mangena te šunen! 32 Ko dive kad ka ovel e Devlesoro sudo, o manuša kola živinde ani purani diz Niniva ka ušten hem ka osudinen akala generacija, adalese so on pokajinde pe kad o Jona propovedinđa, a akatei tumencar neko po baro e Jonastar, a tumen pana na pokajinđen tumen!”
33 “Niko na tharela i svetiljka hem te čhivel la ko garavdo than ili talo čaro, nego čhivela la ko than zaki svetiljka te šaj dikhen o svetlost okola kola đerdinena.[~23~] 34 Ti jakhi sar svetiljka te telose. Kadi ti jakh šukar, sai to telo osvetlime. A kadi ti jakh bišukar, hem to teloi ani tomina.[~24~] 35 Adalese, pazin da o svetlost so mislineja dai ana tute nane tomina. 36 Tei sa to telo pherdo oto svetlost, bizo jekh kotor oti tomina, tegani sa to dživdipe ka ovel osvetlime sar kad i svetiljka osvetlini tut.”
37 Kad o Isus vaćerđa adava, nesavo fariseji vičinđa le te hal maro koro leste. I o Isus đerdinđa lese ko čher hem čhivđa pe uzalo astali. 38 A o fariseji dikhindoj adava, čudinđa pe so o Isus na thovđa ple vasta angleder o hajba, palo adeti e jevrejengoro.[~25~] 39 A o Gospod o Isus phenđa lese: “Oja, tumen o fariseja kosena i šolja hem o čaro od avrijal, a pherđen len tumara pohlepaja hem bišukaripnaja. 40 Hulavonalen! Nane li o Devel okova kova ćerđa e manuše, kova džanel le hem od avrijal hem od andral?[~26~] 41 Akavai po šukar: den e čororenđe sar milostinja okova so isi tumen, so halane ićerena ano šolje hem ano čare, i ka oven čista hem od andral hem od avrijal.[~27~]
42 Ali jao tumenđe e farisejenđe so dena e Devlese dešto kotor oto začinja[~28~] hem oto sa o povrće, a ačhavđen te ćeren averenđe okova soi pošteno hem te mangen e Devle. Valjani te den o dešto kotor, ali na troman te bistren te ćeren adava soi po bitno.[~29~]
43 Jao tumenđe e farisejenđe so volinena te bešen ko anglune thana ano sinagoge hem so volinena kad o manuša, pherde poštujiba premala tumende, pozdravinena tumen ko trgija. 44 Jao tumenđe adalese so injen sar o bioznačime grobija upra savende o manuša phirena, a na džanen.”[~30~]
45 Tegani nesavo oto učitelja e Zakonestar phenđa e Isusese: “Učitelju, hem amen vređineja adale lafencar.”
46 A o Isus phenđa: “Jao hem tumenđe, učiteljalen e Zakonestar! Čhivena upro manuša pharipa but phare te akharen ađahar so dena len pravilja save našti te ićeren, a ni najeja na mangena te mrdinen te pomožinen lenđe te akharen adava pharipe. 47 Jao tumenđe, adalese so vazdena spomenici e prorokonenđe kolen tumare pradada mudarde. 48 Adaleja mothovena da odobrinena adava so ćerde tumare pradada: on mudarde len, a tumen vazdena lenđe spomenici.[~31~] 49 Adalese o Devel mudro vaćerđa tumendar: ‘Ka bičhalav lenđe prorokonen hem apostolen. Nekas olendar ka mudaren, a nekas ka progoninen.’
50 Akala generacijatar ka rodel pe o rat sa e prorokonengoro savo thavdinđa pana taro ćeriba e phuvjakoro, 51 pana taro rat e Aveljesoro sa đi o rat e Zaharijasoro,[~32~] kova inele mudardo maškaro žrtveniko hem i svetinja ano Hram. Oja, vaćerava tumenđe, akaja generacija ka ovel osudime zako adava rat so thavdinđa![~33~]
52 Jao tumenđe, učiteljalen e Zakonestar! Adalese so e narodostar garavđen o ključo oto džandipe e Devlesere carstvostar. Korkore na đerdinđen maškaro adava udar hem na mukljen te đerdinen ni okola kola mangle te đerdinen.”[~34~]
53 I kad o Isus iklilo adathar, o učitelja e Zakonestar hem o fariseja ani bari holi lelje te protivinen pe hem te pučen le but so. 54 On dikhle te dolen le ko bišukar lafi sar te šaj tužinen le.
<- Luka 10Luka 12 ->*11,2 1. Akava značini: “Nek to anav ovel priznajime sar sveto” ili “Molinaja o manuša te poštujinen to sveto anav” ili “Sare te poštujinen tut, adalese so injan sveto.” 2. E Jevrejenđe o anav e manušesoro predstavinđa e manuše. Kad o manuša poštujinđe nekasoro anav, adava inele isto sar kad poštujinena ole.
†11,2 Akava značini te barjol hem te širini pe e Devlesiri vladavina ki phuv.
‡11,4 sar so hem amen oprostinaja ili “hem amen te oprostina.”
§11,4 Ko original terđola: “hem ma legar amen ano iskušenje.”
*11,8 O Isus vaćeri akaja priča sar te sikaj kroz i uporedba da tumaro amal ka pomožini tumenđe te isi tumen bari potreba hem molinena le više puti zako pomoć. Ko esavko način o Devel ka del tumen okova so tumenđe valjani te pučljen le uporno. Te čak o komšija, kova na volini tut, ka del tut okova so valjani će kad bizi lađ rodeja, kobor više o Devel, kovai šukar dad hem kova volini tut, ka del tut okova so valjani će kad bizi lađ molineja le.
†11,15 E Veelzevulesere Veelzevul inele dujto anav zako Sotoni ili zako Beng. Ponekad pisini pe hem “Vaal–Zevuv.” Akava anav doslovno značini “gospodari e maćijengoro”, so značini “vladari upro demonja.” Akavai anav povezime e anaveja oto hovavno devel “Vaal–zevuv” taro Ekron (dikh 2. Thag 1,2, 3, 6)
‡11,16 te ćerel čudo Ko original terđola: (te del len) znako taro nebo.
§11,17 carstvo Akate o “carstvo” vaćeri e manušendar ano leste: “Te o manuša oto nesavo carstvo marena pe maškara pumende, on ka uništinen pumaro carstvo.”
*11,17 o čher Akate o “čher” vaćeri e porodicatar: “Te o čherutne maškara pumende marena pe, lengiri porodica ka ovel uništime.”
†11,18 e bengesoro carstvo ana peste ulavdo Ko original terđola “Sotoni.” Akate o “Sotoni” vaćeri e demonendar, kola služinena e Sotone, hem e Sotonestar: “Te o Sotoni hem o članovija oto lesoro carstvo marena pe maškara pumende, lesoro carstvo naka trajini.”
‡11,19 Adalese so hem on (e farisejengere učenici) ćerena isto adava (ispudinena e demonen).
§11,20 e Devlesere zoralipnaja Ko original terđola: “e Devlesere najeja” (dikh2. Mojs 8,19).
*11,21 O Sotoni
†11,22 Akate vaćeri pe e Isusestar kova pobedini e Sotone hem lesere demonen sar dai o Isus po zoralo manuš kova lela adava soi e zorale manušesoro.
‡11,23 O Isus vaćeri oto čediba e učenikonengoro kola phirena palo leste. “Ko na terini e manušen te aven hem te phiren pala mande, ov terini len te džan dur mandar.”
§11,24 ano manuš kolestar ikliljum Ko original terđola: “mle čhereste kotar ikliljum.”
*11,25 sar čučo čher savoi šulavdo hem namestime Adava značini dai adava čher spremno te šaj neko te živini adari.
†11,29 Sar dokaz da o Devel bičhalđa man
‡11,29 O Jona inele proroko ano Purano zavet (dikh Jona 1,7; 2,10; Mt 12,40). Palo trin dive dživdo iklilo taro vođi e bare maćhesoro, sar o Isus so ka ikljol taro grobo o trito dive.
§11,30 O manuša kolenđe o Jona propovedinđa inele but bišukar. Živinde ki Niniva, ki glavno diz e Asirijakiri, hem inele bare neprijatelja e Izraelese (dikh Jona 3).
*11,30 Ko original terđola: “Sar so o Jona inele znako e Ninivljanenđe, ađahar hem o Čhavo e manušesoro ka ovel znako akala generacijaće.”
†11,31 Carica oti Saba (avdisutni phuv Jemen) putujinđa prekalo 1500 kilometarija te šunel e Solomonesiri mudrost. Živinđa 1.000 berš angleder e Isusestar (dikh 1. Thag 10,1–13; 2. Dnev 9,1–12).
‡11,33 O stihija 33-36 oni metafora savaja o Isus vaćeri ple sikavibnastar dai “svetlost” zako savo mangela lesere učenici te oven poslušna hem te ulaven le averencar. Ov vaćeri e manušendar kola na džanen ili na prihvatinena lesoro sikaviba dai ani “tomina”.
§11,34 Adava značini: Kad neko prihvatini e Isusesoro sikaviba, ka haljol o čačipe e Isusestar hem zbog adava ka ćerel soi šukar. A kad neko na prihvatini e Isusesoro sikaviba, ačhola ano bidžandipe e čačipnastar oto Isus.
*11,38 E Jevrejen inele pravilo o manuša te thoven pumare vasta sa đi o kunja sar te oven čista palo adeti anglo Devel.
†11,40 O Isus pučela akava te ukorini e farisejen so na haljovena dai e Devlese bitno okova soi ano lengere vile.
‡11,41 i ka oven čista hem od andral hem od avrijal Ko original terđola: “I sa ka ovel tumenđe čisto.”
§11,42 oto začinja Ko original terđola: “oti nana hem oti ruta”.
*11,42 Ko original terđola: “Adava valjanđen te ćeren, a okova te na bistren te ćeren.”
†11,44 Akala grobija inele handle rupe ko than kote e mulesoro telo inele parume. Na ine len parne bara save inače o manuša čhivena ine upro grobija te šaj avera dikhen len. Kad o Jevreja phirena ine prekalo grobo, tegani ovena ine nečista palo adeti. Akala bioznačime grobija ćerena len ine slučajno te oven nečista.
‡11,48 O Isus ukorini e farisejen hem e učiteljen e Zakonestar. On džanen zako mudariba e prorokonengoro, ali na osudinena pumare pradaden zako adava so mudarde e prorokonen. Averčhane: “So te osudinen tumare pradaden, tumen odobrinena adava so ćerde hem složinena tumen olencar ko adava te na oven poslušna e prorokonengere lafenđe.”
§11,51 O Avelj inele prvo manuš kova inele mudardo ko Purano zavet (1. Mojs 4,1–16), a o Zaharija inele zadnjo manuš kova inele mudardo ko Purano zavet (2. Dnev 24,20–22).
*11,51 O mulei proroci jedina kolen poštujinena! Sar so lengere preci na šunde e prorokonen ano Purano zavet, ađahar hem akala fariseja hem o učitelja e Zakonestar na šunena e Isuse hem naka šunen e apostolen kolen o Isus ka bičhali. Ka avel kraj zako strpljenje e Devlesoro hem ov konačno ka sudini e Izraelese zako sa o berša so odbacinde lesoro lafi.
†11,52 O Isus vaćeri e Devlesere čačipnastar sar te phene dai ano čher ko savo o učitelja na mangena te đerdinen, ali na mukena ni averenđe te ovel len o ključo te šaj đerdinen. Akava značini da o učitelja na džanen čačimase e Devle, ali hem na mukena ni averen te upoznajinen le.