HECHOS 28

Bi zøm bʉ ra häi Malta a ra Pablo

1 Nɛ nu'bʉ má søhmbe bʉ ja ra häi, bi sije ngue rá thuhu ra t'ʉhäi Malta, i ja bʉ made ra dehe. 2 Nu yʉ mɛngu bʉ ɛ̨mmɛ bi 'yørcahe ran ho, nguetho bi 'yurcahe n'da ra sibi nguepʉ dán tąspihe. Bin 'ye bʉ nɛ xʉ sɛje. 3 Nu ra Pablo bi pɛt yʉ 'yont'o, bi 'yʉspʉ ja ra sibi, 'bex bi bøn'a n'da ran dąte pozʉ bʉ ja ra t'o, nu'bʉ mi zä ra sibi. Nɛ nuna ra pozʉ bi zap rá 'yɛ ra Pablo, nɛ bin zʉrpʉ. 4 Nu'bʉ mi nu yʉ mɛngu bʉ ngue i zʉrpʉ ja rá 'yɛ ra Pablo ra pozʉ, bi 'yɛ̨n'ʉ:

―Masque ra hyodu na ran 'yohʉ, masque him bi du bʉ ja ra dehe, pɛ nuya m'bɛjua da gut'a 'bɛ'a xí 'yøt'e.

5 Pɛ nu ra Pablo bi huąc rá 'yɛ, nɛ bi däh ra pozʉ, nín so bʉ ja ra sibi, nɛ nte mán ʉnbi bi nu ra Pablo. 6 Nɛ nu'ʉ 'bäpʉ, mi tø'mi nde da nu 'bʉ da nden bʉ bi zapi, o gue da 'yagui nɛ 'bex da du. Nɛ nu'bʉ ná nya'a mi tø'mi, hin te bi ja, bi pä'a mim bɛ̨n'ʉ. Nɛ ɛ̨n'ʉ: “Masque n'da ra oją na.”

7 Nu'a rá ts'ʉt'abi ra t'ʉhäi Malta, í Publio a, mí jasɛ n'da xɛqui rá häi jombʉ dán tąspihe. Nɛ bi xije ga mbähmbe bʉ rá ngu. Nɛ hyu pa dám 'bʉhmbe bʉ, nɛ ɛ̨mmɛ xʉn ho bi 'yørcähe. 8 Nu rá ta a ra ts'ʉt'abi Publio ya xmí ʉ 'bʉ má sømhbe bʉ, mi ja ra pa nɛ ra mbøni. Nu ra Pablo bi mba bʉ da nu, bin yąui Oją nɛ bi gäx rá 'yɛ, nɛ 'bex bi zä bʉya. 9 Nɛ nu'bʉ min ja 'bɛ'a bi 'yøt'a ra Pablo, gätho mi 'bʉpʉ ja ra häi ngue mín zäman'ʉ bi zøm bʉ, nɛ gätho bi hoqui, bi zä bʉya. 10 Nɛ xʉn ngu yʉn t'unni bi 'daje, nɛ nu'bʉ má mbäcähe, xø bi 'daje gätho 'bɛ'a ga homhbe bʉ ja ra barco.

Bi zøm bʉ Roma ra Pablo

11 Nhyuzna dám 'bʉhmbe bʉ ja ra t'ʉhäi Malta, dá huhe n'da ra barco bʉya. Nu ra barco mi hø bʉ gätho yʉ pa xʉ sɛ, ngue bá nɛxpʉ Alejandría. Nu rá thuhu ra barco t'ɛ̨mbi yʉ gon'yohʉ Cástor nɛ Pólux. 12 Nɛ dá huhe ra barco, dá nɛxhe bʉ ra t'ʉhäi Malta bʉya, nɛ dá sømhbe bʉ n'da ra hnini Siracusa, ngue 'dan'yo ra häi, nɛ hyupa dán dehe bʉ. 13 Dá nɛxhe bʉ, nɛ dá cäthe bʉ ja ndendeją asta gue'bʉ go má sømhbe bʉ ra hnini Regio. Nɛ man'da pa bʉya bin 'yo xʉn ho ran dąhi, nɛ ná yopa dá sømhbe bʉ ra hnini Puteoli, gue ra häi Italia, nɛ dá cącähe bʉya. 14 Nubʉ, dá tįmhbe 'da'ʉ yʉ cu nangue ra Cristo. Nu'ʉ bi xije dan säyahe bʉ nyoto pa. M'bɛjua bʉya dá hąxhe ra 'yu í pa bʉ ra dąhnini Roma. 15 Nɛ nu'ʉ yʉ cu nangue ra Cristo mi 'bʉpʉ Roma, mi øde ba ɛ̨hmbe bʉ 'yu. Bá ɛ̨h pʉya, bi dąje bʉ ja ra hnini Foro de Apio, nɛ bi dąje mi'da bʉ ra hnini Tres Tabernas. Nɛ nu ra Pablo 'bʉ mí nu, bi xi Oją jamadi, nɛ nu Oją bi hyurpa rá mbʉi bʉya. 16 Nɛ nu'bʉ má sømhbe bʉ ja ra dąhnini Roma, nu ra hmudofʉi bi dä bʉ yʉ ofädi bʉ 'bʉh rá hmu yʉ mbädi. Pɛ nu'a ra Pablo bin t'un ran t'ɛ̨di dim 'bʉsɛ bʉ ja n'da ra ngu, nɛ hønt'a n'da ra dofʉi da mbädi.

Bi man rám Hman Oją ra Pablo bʉ Roma

17 Nɛ nu'bʉ mi tho'an hyupa, nu ra Pablo bi zon'dʉ yʉ́ ngʉrpi yʉ judío ngue mí 'bʉpʉ. Nɛ nu'bʉ mim pɛti bʉ 'bʉ'a ra Pablo, bi 'yɛ̨mbi:

―Man 'yohʉ ahʉ, nte man ts'o dá ørpä ʉ ma mijudíohʉ, xín dá fɛsta yʉ́n thąnde bi thocta ʉ ma ngʉrpa bombøtahʉ, pɛ guehma bi mba ma dägä bʉ 'bʉh yʉ romano bʉ Jerusalén. 18 Nɛ nu'bʉ mi 'yørcä ran juąnbi, nu'ʉ mi nde xtá hyɛga thoho, nguetho nte dá øt'ä ngue da thogui. 19 Pɛ nu ma mijudíohʉ him mi nde xtá hyɛga thoho, janangue'a dá äh ran t'ɛ̨di di dägä ua Roma. Pɛ hin'yʉ 'bɛ'a dím bɛ̨ni dá yąpä ʉ ma mijudíohʉ. 20 Janangue'a dá zohn'nahʉ dan nuhʉ nɛ dan yąhʉ. Nujʉ dyʉ israelhʉ, dí tømhbʉ din ja 'bɛ'a bi man Oją gue din ja. Pɛ dí ɛ̨c'yɛi ngue ya bi dʉ'mi bin ja 'bɛ'a bi man Oją, jananjabʉ nthu't'igä ra t'ɛgui ja ua, bi 'yɛ̨n'a ra Pablo.

21 Nu'ʉ bi xi'a ra Pablo:

―Nugähe nte má søcuą bi 'bɛngähe ní 'yɛ̨pʉ Judea nangue'e. Xínga n'da man 'yohʉhʉ bí nɛxpʉ, bi man ran ts'o nangue'e, njo'o to'o bi yąp'a'i. 22 Pɛ dín nde gui xije ts'ʉ 'bɛ'a guím bɛ̨ni, nguetho hønbʉ bi zä i hma hingui ho 'bɛ'a guí ɛ̨c'yɛihʉ, bi 'yɛ̨n'ʉ.

23 Nɛ nu'ʉ bim pɛti man'da ra pa nangue'a xí ma, nɛ xʉn ngu ʉ bi zøm bʉ mi 'bʉ'a ra Pablo. Nu ra Pablo bʉya gätho ra pa bi xifi nangue rá 'bɛfi i øt' Oją ua ja ra ximhäi, nɛ 'bɛpʉ ní manda Oją ʉ yʉ ją'i. Bi hyoni 'bɛpʉ dí 'yɛ̨c'yɛi ra Jesús, nɛ bi 'yuti hapʉ nt'o't'i nangue ra Jesús bʉ ja rá søcuą ra Moisés, nɛ yʉ́ søcuą yʉ pøngahyą. 24 Nu'ʉ 'da bi 'yɛ̨c'yɛi 'bʉ mí man ra Pablo, pɛ 'da'ʉ him bi 'yɛ̨c'yɛi. 25 Nɛ nu'bʉ him mí sä'ʉ ngue 'da'angu da bɛ̨ni, bi mbʉdi bi mba. Pɛ nu ra Pablo man'da ram hma bi xi'ʉ:

―Nuna rá Hogandąhi Oją majuąni bi ma nu'bʉ mim pøngahyą ra Isaías, nɛ bi xi'ʉ ma ngʉrpa bombøtahʉ. 26 Nɛ bi t'ɛ̨mp'ʉ:

Ní mba bʉ 'bʉh ni mijudíohʉ, nɛ gui 'yɛ̨mbi:

“Nu ahʉ ząi guí øhmbʉ nangue ni zaguhʉ, pɛ hin guí pąhmbʉ 'bɛ'a guí øhmbʉ.

Nɛ guín nuhʉ nangue ni dähʉ, pɛ hin guí pąhmbʉ 'bɛ'a guín nuhʉ,”

ngubʉ bi 'yɛ̨mb yʉ ją'i.

27 Nguetho nu yʉ ją'i xʉm mɛ yʉ́ mbʉi,

nɛ xíngui ts'ʉ cʉ't' yʉ́ zagu 'bɛ'a øde.

Nɛ tengu'bʉ di ts'ąnt' yʉ́ dä,

nguetho su da nu,

su da 'yøde,

nguetho hingui nde di päh yʉ́ mbʉi

guepʉ da zä xcá hocpa yʉ́ mbʉi,

ɛ̨n'a rá Hogandąhi Oją 'bʉ mím pøngahyą ra Isaías, bi 'yɛ̨n'a ra Pablo.

28 Nɛ bi thoqui bi 'yɛ̨mbi:

―Dami pąhmbʉ ngue nuya da si'ʉ hing yʉ judío 'bɛpʉ da zä dí zin Oją ʉ, nɛ gätho yʉ pa dí mba bʉ. Nɛ nu'ʉ, man'da da 'yø'ʉ, bi t'ɛ̨mp'ʉ yʉ judío.

29 Nɛ nu'bʉ mí gua'a bi ma ra Pablo, nu yʉ judío bi mba, nɛ bin junzɛhɛ ʉ 'bʉ mí mba'ʉ, nangue 'bɛ'a bi man'a ra Pablo.

30 Nɛ nu'a ra Pablo bim 'bʉpʉ nyo jɛya bʉ ja ra ngu xí mihi. Nɛ gätho to'o bi mba bʉ, bi numanho. 31 Nɛ nu ra Pablo bi ma 'bɛpʉ dí manda Oją ʉ, nɛ bi xänbi nangue ma Hmuhʉ ra Jesucristo. Nɛ nu'a ra Pablo him mi supi to'o da 'yøde, nɛ njo'o to bi hɛcpi.