1 Walse, ⸤kóru muluring⸥ ena-Sambat tenga, Yesos kene yu lumbili andúlima kene rais-wit puniemanga oku puring kene yu lumbili anduli yima-ni rais-wit mong mare nungíndu lkeku liiku kilu turing. 2 Aku-siku tiring kanuku kene Perisi-yima-ni Yesos yunundu niku mele: “Kána! ⸤Kóru molemulu⸥ ena-Sambateliinga ‘Kongun naa teai.’ nimba pelemú ung-manele nambimuna nunga lumbili anduli yima-ni ung-manele toku pula toku kene aku-siku tekemeleye?” niring.
3 Yesos-ni pundu topa kene nimba mele: “Eni Pulu Yili-nga bukna sukundu ⸤anda-kolepa yi nuim king⸥ Depit-ni tirim mele nimba molemú temanele kanuku kene temaneliinga pulele naa piliilimiliye? Depit kene yunu-kene wasie puring yima kene enini engle-ni kolku kene, 4 Depit Pulu Yili mulurum sell-lkuna lkundu pupa, Pulu Yili-nga kumbi-kerina lirim pllawa kalúlima liipa nomba, yunu-kene wasie puring yima sirim nuringko kanili. Pllawa kaluli kanumandu Pulu Yili-ni ung-mani sipa kene nimba mele:
5 “Mania Omba Mana-Yi Au Talurum Yili-ni Sambat enama nokulemáliinga ⸤Sambat ena kene yambuma molku kunjingíndu tingí mele kapula nimbá kanili⸥.” nirim.
6 Penga walse, kóru mululi ena-Sambat tenga, Yesos omba Juda-yambuma máku toku Pulu Yili-nga ungele piliiring lkuna lkundu pupa kene ung-bo tonjupa mani sirim. Lku kanuna yi te mulurum, yunga ki-bokundu kamu kolupa kukurum. 7 Kanu-kene akuna muluring Perisi-yima kene, Pulu Yili-nga ung-manimanga puluma piliiku ung-bo tonjuku mani siring yima kene, enini ‘Yesos-ni ulu te tepa kis-simba kene yu kot tenjimulú.’ niku ulu te tepa kis-simba te ⸤taki-taki koruku molku kene⸥ ‘⸤Kóru molemulu⸥ ena-Sambatele kene yu-ni yili tepa kaí tembanje.’ niku yunu lakuku kanuku muluring. 8 Enini numanale-ni piliiring akili piliipaliinga Yesos-ni ki kolupa kukurum yi kanilindu nimba mele: “Yambuma molemelena oku ola angiliui.” nirim kene yili yunu akuna omba ola angiliirim.
9 Kanu-kene Yesos-ni yimandu nimba mele: “Eni i-sipu walsipu piliiker. ‘Sambat ena kene ulu nambulka ulu te kapula temulúye? ‘Sambat enaliinga ung-manele-ni “Teai.” nilimú mele teamili.’ nimbu yambuma liipu tapunjumulú kene kapula mola yambuma tepu kis-simulú kene kapulaye? ‘Naa kolangi. Kona pangi.’ nimbu temulále kapula mola topu konjumulále mandaye?’ nimbuliinga walsiker.” nirim. 10 Aku-sipa enini walsipa kene yunu-ni enini pali nem-nemi nimba kanupa kene ki kukuli yi kanilindu nimba mele: “Nunga kili sunu si.” nirim kene yili-ni yunga kili sunu sirim kene ki kolupa kukurumele alsupa kamu kaí lirim.
11 Aku-sipa tirim kanuku kene arerembi lakuku kolku eni-enini anju-yandu tombulku niku mele: “Tepa kis-sikimeliinga yunu nambulka teamiliye?” niku muluring.
12 Penga walse sumbulsuli Yesos yunu Pulu Yili-kene popu topa ung nimbándu ma-pangi tenga ola pupa Pulu Yili-kene popu topa ung nimba mulupili kolea tangurum.
13 Ipulam-ui yunu lumbili andúlimandu “Wai.” nimba kene ‘Eninga yi engkaki-rurepu nanga kongunale tenjangi liipu mundambu.’ nimba kene yi akuma makó topa kene eninindu nimba mele: “Eni ‘Nanga kongunale tenji-pangi.’ nimbuliinga liipu mundukur yima.” nirim.
14 ⸤Yi rurepu makó turum kanumanga bima i-sipa mele:⸥ Saimon (yunga bi te Pita) yunu kene, Pita angin Endru kene, Jemis kene, Jon kene, Pillip kene, Batollomiu kene, 15 Matyu kene, Tomas kene, Alpias-nga málu Jemis kene, “Oliu Juda-yambuma oliuliu gapman molamili.” niring talape-yi Saimon kene, 16 Jemis málu Judas kene, Judas-Iskeriot, Yesos penga liipa ele-túma sirim yili kene, ⸤yi akuma ‘nanga kongun tenji-pangi liipu mundukur.’ nimba makó turum yima⸥.
17 Kanu-kene yunu kene, yunu-ni “Nanga kongunale tenji-pangi.” nimba liipa mundurum yi kanuma kene, ma-pangina mania uring kene yunga lumbili anduring yambu pulele kene, kolea Judia distrik muluring yambu pulele kene, kolea-auli Jerusallem piring yambu pulele kene, numú-kusa kéluna lirim kolea-auli Taya kene Saidon-selenga piring yambu pulele, yambu akuma yunu mulurumna sukundu-sukundu oku liiku máku turing. 18 Yunu temani-kaí topa, ung-mani sipa tirimele piliingíndu uring kene, yunu-ni enini kuru turum yambuma ‘Tepa kaí tipili.’ niku uring. Eninga yambu mare numanuna kuru kis mulurumuma tepa kaí tirim-ko. 19 Kuru tuli yambuma tepa kaí tili tondulale yunu-kene pípili mulurumeliinga enini uringma pali ‘Yunu ambulumulú.’ niku yunu mulurumna nondupa-nondupa uring. Kanu-kene oku yunu ambuluring kene tondulu kanili-ni enini pali tepa kaí tirim.
20 Kanu-kene Yesos mania molupa yunga lumbili anduli yima olandu-sipa kanupa kene eninindu nimba mele:
23 “⸤Yambuma-ni eni aku-siku mele telemeláliinga⸥ eni mulú-koleana pungí kene kanuna ⸤Pulu Yili-ni⸥ eni méle kalupa konjumbaliinga ⸤yambu kanuma-ni eni aku-siku teku kis-singí⸥ kene numanu lakuku siku, numanu aima kaí pípili molai. Yambuma-ni ekupu eni mindili silimele mele akili, aku-siku eni naa molangi kóru-ui Pulu Yili-ni “Ninjai!” nimba ung nimba sirimuma piliiku yambuma niku silsiliiku anduring yambuma we-yambuma-ni enini kepe mindili siringko kanili.
24 “Akiliinga-pe eni kamako lelemelema,
27 ⸤Aku-sipa nimba kene Yesos-ni we muluring yambumandu nimba mele:⸥ “⸤Akili na lumbili andúlimandu niker⸥ akiliinga-pe na-ni ung nikerele piliiku molemele yambuma, enindu ung te kene wasie niambu piliangiko.
32 “Ulu-pulu-kis telemele yambuma kepe enini anju-yandu kondu kolemele kanili piliiku kene eni yandu kondu kolemele yambuma mindi kondu kulungéle kapula mólu. Eni kanuku kis piliilimili yambuma pali kondu kolai.
35 “⸤Ulu-pulu-kis telemele yambuma enini anju-yandu telemele akili eni ulu te ola-kilia teangiko.⸥ Eni eninga ele-tu yambuma kepe kondu kolku, teku konjuku, pundu angnjiku, teangi. ‘Enini penga walse alsuku aku-siku yandu teai.’ ni naa niku, we teai. Aku-siku tingí kene Pulu Yili-nga kangambulama molku kene, yunu-ni eni méle pulele kalomba liingí. Pulu Yili yunu-ni mana-yambuma-kene aku-sipa mele tepa molemúko. Yunu teku kis-silimele yambuma kene, yunundu ‘Angke’ naa niku we molemele yambuma kene kanuma tepa konjulimú. 36 Eninga Lapa Pulu Yili teku kis-silimele yambuma kepe yunu aku-sipa kondu kolupa we tepa konjulimú mele eni teku kis-singí yambuma aku-siku kondu kolku teku konjai.” ⸤nirim⸥.
37 “Eni yambuma telemele uluma naa apurungí kene ⸤Pulu Yili-ni⸥ eni ulu telemelema naa apurumbako. Eni anju yambuma-ni telemele mele apuruku kanuku kene “Teku kis-sikimili. Tekemele mele ⸤Pulu Yili-ni⸥ kanupa kis piliipili.” naa ningí kene ⸤Pulu Yili-ni⸥ eni telemele mele apurupa kanupa kene “Teku kis-sikenu. Tekenu mele kanupu kis piliiker.” naa nimbáko. Yambuma-ni eni-kene teku kis-singí uluma ‘Mania pupili.’ niku kanuku konde tinjingí kene ⸤Pulu Yili-ni⸥ eninga ulu-pulu-kisma ‘Mania pupili.’ nimba kanupa konde tenjimbako. 38 Eni yambuma penga kepe ‘Pundu naa tupili.’ niku mélema we singí kene yunu-ni eni aku-sipa we simbako. Mélema simbandu koltale naa simba; lakupa pulele simba. Eni anju singí kanupa kene eni yandu aku-sipa simbako.” nirim.
39 Yesos-ni eninindu ung-eku te topa sirimuko. Akili i-sipa mele:
41 “Nu-ni angenanga mongselenga nurupalu te lelemú kanollu akiliinga-pe nunga mongselenga unji auli te lelemále naa kanollu akili nambimuna telluye? 42 Nunga mongselenga unji auli lelemále naa kanuku kene angenandu “Ang, nunga mongselenga nurupalu te lelemále wendu liinjambu.” nambi-sikunu nilluye? Topele-mapele tuli yambale, nu-ni nunga mongselenga lelemú unji auliele ui wendu liikunu kene penga kanuku kongnjukunu angenanga mongselenga lelemú nurupalale kapula wendu liinjani.” ⸤nirim.⸥
43 ⸤Kanu-kene Yesos-ni ung te wasie nimba kene ung-eku talse topa kene nimba mele:⸥
46 “Na-ni niliu ungma piliiku liiku naa teku kene eni nandu “Auliele” we nambimuna nilimeleye?” ⸤nimba kene penga yunu-ni ung-eku te wasie topa yambumandu nimba mele:⸥
47 “Nanga ung ima piliiku liiku tingí yambuma eni yi te molemú mele niambu: 48 Yi te yunu-ni yunga lkuli ‘Gi nimba angiliipili.’ nimba we ma kene okea kene ukupa wendu mundupa kene, akuna mania ku-polu tepa ola takurum. Lkuli aku-sipa takupa kunjurumeliinga penga no topa lkuli aima topa kalalu sipa tirim kene topa tekisi naa tekisipa gi nimba we angiliirim.
49 “Akiliinga-pe nanga ung ima piliiku liiku naa tingí yambuma eni yi te molemú mele niambu: Yi te yunga lkuli we ma tondulu naa púlina ola walu-sipa takurum. Penga no topa lku kanili walsekale topa kalalu sirim.” nirim.
<- LLUK 5LLUK 7 ->