SAN LUCAS 9

Niyom dóceya sin tjejyama Jesús, tsji' la mijicj Dios mpes.

(Mateo 10.5-15; Marcos 6.7-13)

1 Jesús 'a jis tjimyula lis tjiji jupj discipulopan dóceya. Jis tje'yaya 'ücj pje'á la ts'i pjü lapanenpan. Jis tje'yaya wa 'ücj si 'ü'sa lis mijicj malala jisas. 2 Nin la tjiji na, sin tjejyama jis la veles pülücj jis walap'a'á Dios mpes. Jis tjijyü'ta ca nin mvelecj 'onin si jütüta Dios. Sin tjejyama malala jisas la 'ü'süs lis mijicj 'ots'ipj. 3 Ninana Jesús tjevele yupj jis lal: “Nun nasa lowú tsji' lojí napj mpes, ma ca nt'a nun p'a jawasa nujos mpes. Po ma tjacjaj t'o, 'opopa ma t'o wa, ve ma t'o wa, t'emel ma t'o wa. Ma wa ca mát'eya nsem nusin quip. 4 Wa pjaní nt'a ja'ayapj nu la püt'üs nun, janmacj jupj wo nt'a mpatjaqué yupj patja nepé lowú nas.

5 ”Nepénowa ma ca jisas nsem nun tjuculá. Ma ca jisas nsem nun welé napj mpes. Nenéyawa nin ca nsem pülücj patja nt'a. Mpes lowa yupj mpe. Lowú na, nun jis tsjam sin tjowowojó, ca palá ntüncüs pjüpjüs. Nin mpes ca sin mü'üsüs la müjí Dios ma japon jinwá yupj quinam”, nin tjevele Jesús niyom jupj sin tjejyama jis lal. 6 Mpes tjil niyom dóceya. 'A mulú patja nt'a tjelyawun̈. T'üc' tjowelepj na, p'a nt'a tjil lovin. Newa pülücj jis walap'a'a tjowelepj tsjan 'üsüs tepyala quinam Dios la tjiji mpes. Malala jisas jis tji'yü'sa lis tjajay wa yupj.

Judiopan jis jepa ma seletsja pjacj ne Jesús.

(Mateo 14.1-12; Marcos 6.14-29)

7 Herodes tjapjaca wa Jesús la tjiji po'ó. Tjapjaca wa jupj apostolpan la tjajay po'ó. Herodes jepa waytsja Galilea nt'a. Pajal lapj jólatsja jupj tjapjaca mpes. Ma seletsja jupj pjacj ne Jesús. Nepénowa javeleptsja Jesús ne Juan el Bautista. Juan tepe'e püna p'in. Yupj tjowelepj Juan jas tjijyünsa, niswa pǘ'ütsja. 8 Nepénowa javeleptsja Jesús ne Elías. Elías profeta püné püna tüpü'ü jupj. Nepénowa javeleptsja p'a profeta Jesús. Tjowelepj jupj püna tepe'e, jas tjijyünsa, niswa pü'ü p'in jupj.

9 Herodes ma tepyona yupj tjowelepj. Tjevele: “Juan tulucj jupj. Juan mwen taná tjejyocj, tji'yünan jupj. ¿Pjacj niná? Jupj ne pajal 'üsüs liji mpes javelepj.” Herodes po quelel nyúcatsja Jesús.

Jesús pülücj jis tje'yaya tjalá.

(Mateo 14.13-21; Marcos 6.30-44; Juan 6.1-14)

10 Apostolpan tjiquil Jesús sin tjejyama mpe. Tjiquil na, Jesús lal tjowelepj tsjan la tjajay yupj. Püna p'in sin tjejyama tsji' la mijicj jupj mpes. Quina Jesús yupj jis lal tjemey Betsaida nt'a, pülücj patja nt'a. Yusapj tjil yupj. 11 Mop'in yusapj tuluctsja. Pajal pülücj jus nlay jupj tjemey, mpes jupj nt'a tjil yupj. Jupj 'ücj jos la nüjüsü yupj. Tjevele wa yupj jis lal 'oyn nyuca jyü'ta Dios. Malala jisas jis tji'yü'sa lis tjiji 'ots'ipj.

12 T'awaná tepyala, nasa quelel t'yaja. Mpes Jesús apostolpan dóceya tjiquil jupj nt'a, tjowelepj jupj lal:

—Pjü sin tjejyama, ne'aj ca mal jis wa nepénowa lejen̈ nt'a, jis wa pjaní pjaní lejen̈ nt'a 'ots'ipj. Ca la mpalacj ca'aj 'ücj ca mpatjam, müjünan̈. Ve jaylacj ca la mijicj jis la las yupj. Cjuwá jis wa qui'á.

13 Jesús jis wala tjevele:

—Nun p'iyá jis ma'ayá nlajacj.

Niyom tjowelepj:

—Pan cínquiya tya'acj p'in, cjul mát'eya tya'acj p'in. ¿Ncu jyas cupj ca nlaca ve jaylacj la mijicj pjü jis la las?

14 Niyom pajal pülücj, sey cinco mil ne'aj tjatja ne nin. Más 'in pülücj waytsja ca nacj, más 'in la' way ca nacj. Pülücj pajal. Jesús tjevele jupj discipulopan jis lal:

—Jis müjü'tǘ majatjum pjü. Cincuenta cincuenta 'a mulú ca majatjum yupj. 'Ücj nepénowa más 'in pülücj 'a mulú jatja, nepénowa más 'in la' way jatja yupj —tjevele Jesús.

15 Discipulopan nin la tjajay. Jis tjüjütütj pjü majatjum, mpes tjatja yupj. 16 Jesús pan cínquiya nt'ya, nt'ya wa cjul mat'eyá. Tsjun po'o tjinyuca, tjevele Dios lal tjüwüi'i ve tje'yaya mpes. T'üc' tjevele na, la tjelepta taná pansas. Nin p'iyá cjul la tücüeme wa. Jis tje'yaya discipulopan jis la 'ayas ne'aj tjatjá. 17 Yupj pjü way t'üc' tjalá. Pjü jis col pit'a tepyala yupj. Ma polel pjü tjalá yupj. Yupj ma tjalá, quiliyú mo'o t'olon quinam discipulopan. Quiliyú dóceya tipit'a pan tsjictjacj lal, cjul tsjictjacj lal wa.

Pedro tjevele Dios jas tjejyama Jesús nosis nt'a.

(Mateo 16.13-19; Marcos 8.27-29)

18 P'a jyawca na, Jesús jusapj Dios lal tjevele. Discipulopan ne'aj p'in tjatja jupj nt'a, ne jupj jis la tji'yüya:

—¿Pjacj ne napj jin javelepj gentas?

19 Yupj jupj wola tjowelepj:

—Nepénowa javelepj jipj Juan el Bautista p'iyá. Nepénowa javelepj jipj Elías, püna tüpü'ü p'iyá. P'a wa javelepj profeta p'a wa jipj. Püna 'i tipü'í, jin tjijyünsün, niswa püt', nin javelepj gentas.

20 Jesús nin p'iyá la tji'yüya discipulopan jilal:

—Ne nun ¿pjacj ne napj jin nujola nun?

Pedro wola tjevele:

—Cristo jipj. Jipj ne Jepa Püné Dios tjevele ca jas majamas qjuis capj la p'acj. Jipj mpes ca 'üsüs mpatjaquecj Dios lal.

21 Jesús pajal jis tjijyü'ta ma ca nin mvelecj p'a lal. 22 Tjevele:

—Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. Dios jos pajal malala ca ma palas napj quinam. Co'müypan ma ca jisas nsem napj. Nin p'iyá sacerdote noypan. Nin p'iyá Moisés popel sin 'yüsa lajay. Ma ca jisas napj yupj. La p'a ca ma 'ü'nacj. Ntjü'ünan tyan, ts'ac' cont'e naya ca nin müjünsǘ. Ca mpü'üs niswá.

23 Jesús tjevele wa pjü jupj discipulopan jis lal:

—Nun popa quelel ncapj cyon̈ca, ma ca nin la mijis jupj jos jinwá. Nin ca la mijis napj lejay jinwá. Napj cruz po'ó ca ma pats'. Malala ca mpalas wa jupj, ncapj cyon̈ca mpes. Jupj ca jas mü'üsüs napj mpes. Pjü jyawca ca jola nsem 'ücj nsem jupj lal malala pyala jupj lal, ncapj cyon̈ca mpes. 24 Nepénowa ca quelel jis capj mp'a'sacj yupj p'iyá. Ma ca jisas malala se palá, mpes ca mvelecj napj lal japon tulucj. Yupj ma ca mpatjam Dios lal. Nepénowa nca'lin̈ napj lal japon mpes. Más 'üsüs ca jis mpalas yupj la p'a jis lal. Yupj lovin ca mpatjam Dios lal. 25 Nepénowa pülücj jatatj nosis nt'a, mop'in ma polel patja Dios lal. Pjü way jatatj nosis nt'a ca nacj. Newa 'üsüs tulucj pjü niná, yupj ma polel patja mpes.

26 ”Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. Nun nu tjemaycas napj mpes, ne mayca wa ca nsem napj nun mpes, niswa tjacuwis na. Nun nu tjemaycas napj velé mpes, ne mayca wa ca nsem napj nun mpes, niswa tjacuwis na. Niswa cuwis na, pjü ca nucucj pajal püné way napj, Mpapay jinwá. Ncuwis Dios angelpan jis lal. 27 Nepénowa nun popa ca nucú Dios ca müjü'tüs nosis nt'a. Custjay ma taca'liqué na p'in, nun ca nucú niná. T'üc' niná —tjevele Jesús.

Jesús jas jaw tepyala Dios mpes.

(Mateo 17.1-8; Marcos 9.2-8)

28 Ts'ac' ocho tjejyawca na, más 'in pülücj ca nacj, más 'in la' way ca nacj, joc' mo'o tjemey Jesús la veles Dios lal. Pedro lal tjemey, Juan lal tjemey wa, Jacobo lal tjemey wa. 29 Jesús Dios lal véletsja na, jupj wola p'a casá justa tepyala. Jas quip pje tepyala, tjejyawca, menmené jinwá. 30 Len̈ way niyom mát'eya lay jis tepyala, Moisés pjaní way, Elías ma'ajapj, püna tapatja yupj. 31 Jisas jaw yustapj lay jis tepyala yupj, Dios pü'ü nt'a yustapj jinwá. Jesús lal tjowelepj. Tjowelepj 'onin ca mpa'is jupj Jerusalén nt'a. Dios jostsja ca nin mpalas ne quina ca nsem, tjowelepj yupj.

32 Pedro po ja vyatsja. Nin p'iyá niyom p'a wa. Tjijinan̈ yupj. Jis tsyülümǘ na, tjunuc Jesús po 'üsüs jas jaw jústatsja. Tjunuc wa niyom mát'eya ne'aj lejen̈tsja jupj lal. 33 Locopyaya niyom mát'eya quelel jiltsja Jesús nepé. Jiltsja na, Pedro Jesús lal tjevele:

—Nejepa, po 'üsüs qui'á jyatjaquecj. Ts'epjel cónt'eya ca sin müjünsüm cupj. Pjaní way jipj mpes ca nsem, pjaní wa Moisés mpes ca nsem, pjaní wa Elías mpes ca nsem.

Pedro molo tjevele jupj. 34 Nin véletsja na, mol lay tepyala, palá tjac' yupj jis capá nt'a. Mol t'asiyú ton̈ca, mpes discipulopan pajal lacj tjeyapj. 35 Mol nepé vele pjactsja. Tjevele: “Niná napj Natjam. Napj la t'ya jupj. Tjapja'aqué jupj velá.” 36 T'üc' tjevele na, Jesús jusapj ton̈ca tjunuc yupj. Nin tepyala na, discipulopan ma tjowelepj la p'a jis lal yupj tjunuc joc' mo'ó. Yuwá p'in tjowelepj niná.

Jesús más püné lapanenpan jis lal.

(Mateo 17.14-21; Marcos 9.14-29)

37 Yaya joc' mpe palavin tjiquil. Palavin tjiquil na, pajal pülücj Jesús nt'a tjiquil la nyüjüsün̈. 38 Yom pjaní yupj sin popa yümücj tjevele:

—Po najas jipj ca cus mp'a'san natjam. Napj mpopa pjaní way jupj. Jusapj way jupj. 39 Lapanen tjüi'le jupj neneyawá. Ntjüi'le na, len̈ way li piyú natjam. Jun jyu'ya, pajal cyücüyǘ wa, mpes lampe p'yoya. Lapanen malala liji jupj lovin. Ma quelel jama jupj. 40 Napj la tjemyon jipj discipulopan jis lal yupj ca pje'á la nts'iyacj lapanen. Ma polel nin lajaytsja yupj.

41 Jesús jis wala tjevele:

—Nun ma poné napj lal. Malala nujola pajal. Pajal püs li nuc nun ca mponé napj lal. Püs way tüpü'üs nun lal quinam.

Tjevele wa yom lal:

—Jetjam lal ncuwim napj nt'a.

42 Yom jatjam jactsja na, lapanen palá la ts'iya jupj. Jun jyu'ya, cyücüyǘ la tjiji. Jesús cus tjeve'le lapanen. Tji'yü'sa la tjiji yom jatjam, niswa tje'yaya popay. 43 Pjü ne'aj po yólatsja pajal 'üsüs la tjiji Jesús. Pajal püné Dios, yólatsja yupj.

Newa nin yólatsja, Jesús pjü way 'üsüs la tjiji mpes. Mop'in nin, jupj tjevele jupj discipulopan jilal:

44 —Nusin tjü'üsüs niná napj ca mvelé. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá. Dios ca ma'ayas niyom ca malala la ma jicj yupj jisas jinwá.

45 Yupj ma sin tji'yüsa jupj tjevelá. Dios ma jis tje'yaya sin tji'yüsa, mpes nin. Yupj lacj tjeyapj mpes ma quelel la 'üytsja jupj tsjan mpes nin tjevele.

Jesús tjevele pjacj más püné nsem.

(Mateo 18.1-5; Marcos 9.33-37)

46 Discipulopan pajal nin yólatsja cana yupj popé más püné nsem. 47 Jesús jus nléyatsja nin yólatsja yupj, mpes tsjicj way tecyumaná, t'empe way tjijyünsa. 48 Tjevele yupj jis lal:

—Najas nun ma nujola noypan nun p'iyá. Najas 'üsüs lojí la p'a jis lal napj mpes. 'Üsüs lojí na tsjicj niná lal, t'üc' way 'üsüs lojí wa napj lal. 'Üsüs lojí na napj lal, t'üc' way 'üsüs lojí wa Dios lal, jupj ne nin tjejyama qui'á. Nin mpes velé nun popé más 'in tsjicj way jin jola jupj p'iyá pjü way jis lal, más püné way jupj p'a lal —nin tjevele Jesús.

Dios mpes tsji' lajay, pjü Dios ts'uyupj jis lal tsji' lajay.

(Marcos 9.38-40)

49 Juan tjevele Jesús lal:

—Nejepa, jus tjinyucucj yom p'a wa lapanenpan pje'á li ts'iyatsja jupj. Jipj lyá tjevele mpes lapanenpan pje'á la ts'iya. Tjevelecj jupj lal ma nin ca la mijis jupj, ma ncuwa popa ne.

50 Jesús tjevele jupj lal:

—Po ma müjü'tǘ jupj ma ca nin la mijis. Jupj p'a casá jola nun lal tulucj, nucopj p'ya'sa p'in jupj —nin tjevele Jesús.

Jesús ma ts'i tji'ina Samaria mo'o tapatja jis lal.

51 Len̈ way Dios quelel myánatsja Jesús tsjun po'ó jupj pü'ü nt'a. Püna p'in Dios tjevele 'ona ca mpalas. Mpes Jesús po quelel jámatsja Jerusalén nt'a. Jostsja ca Dios jos jin mpalas. 52 Jesús mwalá sin tjejyama niyom nepenowá Samaria nt'a, pülücj patja nt'a. Quelel 'ücj lajaytsja ne'aj way mpü'üm, majas Jesús jupj discipulopan jis lal. 53 Ma polel nin la tjajay yupj. Samaria mo'o tapatja ma jisastsja ne'aj ncuwim Jesús, Jerusalén nt'a quelel jámatsja mpes. (Samaria mo'o patja ma jisas Jerusalén mo'o patjá.) 54 Jesús discipulopan mat'eyá, Jacobo pjaní way, Juan p'a wa, jus nlay yupj ma jisastsja Jesús ncuwim, mpes yupj tjowelepj Jesús lal:

—Qjuis Jepa ¿ncu jyas ncupj jyü'tücj 'awa palá nyacas tsjun nepé, jis mü'ümüs yupj pjü?

55 Nin tjowelepj mpes Jesús la nujuya, yus tjinyuca, jis capj tjeve'le. Malálatsja jupj lal nin la mijicj yupj. Tjevele:

—Nun ma solejé pajal malala welé, niná welé na. 56 Napj niná Yomen Dios jas tjejyamá. Napj tjacuwis jis capj la p'acj nosis casá patjá, ca yupj mpatjam Dios lal. Ma najas malala se palá ne ca ma mpatjam Dios lal —nin tjevele Jesús.

Nin tjevele na, p'a nt'a pülücj patja nt'a tjil yupj.

Jesús tjevele 'oyn nyuca 'ücj sa con̈ jupj.

(Mateo 8.19-22)

57 Jümücj casá jiltsja na, yom pjaní tjevele Jesús lal:

—Napj ca cyapj ncon̈ jun ta'á jipj quelel jay nt'a.

58 Jesús tjevele costa way cus la con̈ jupj. Tjevele:

—Gato selván yupj jis jomwen jul jinan̈, tsipyaya yupj jis tsintsil lajay. Nin tulucj napj lal; napj nawá 'a cjuwá. Napj p'iyá niná Yomen Dios jas tjejyamá.

59 Jesús tjevele yom p'a wa lal:

—Ncapj tecyon̈ca.

Yom niná tjevele:

—Ntje'aya la nuc mpa'is mpapay p'in. Tepe'e na ca cyapj ncon̈.

60 Jesús tjevele ma polel la nuc jupj cus la con̈. Tjevele:

—La p'a wa 'ücj 'amá jis la toc jis pülücj tepe'e na. Yupj p'iyá tecya'lin̈ jinwá, yupj ma japon Dios lal. Jipj ca mim, mvelen pjü jis walap'a'á Dios mpes. Ca mvelen Dios ca yupj jis Jepa nsem quinam.

61 Yom p'a wa Jesús lal tjevele:

—Nejepa jipj. Cyapj ncon̈ p'a jawas. Ntje'aya mis mvelé jum wa nepé mwalá way p'in.

62 Jesús tjevele jupj lal:

—Püna la tjejay po jyas custjay, jipj ma polel lejay Dios 'i jütütá. Nin p'iyá jipj le ts'ec na ma cjüipe nyuc jipj. Cjüipe nyuc, jipj ma polel 'üsüs tsji' lejay.

<- SAN LUCAS 8 SAN LUCAS 10 ->