1 Da’áí bijįį Jesus kįhdí’ ch’ínyáágo, túsikaaníí bahgee nezdaa. 2 Áígee nṉee łą́ą́go baa náńłsą́ą́, áík’ehgo tsina’eełíí yeh hiyaago dahnezdaa; áídá’ nṉeehíí tábąąyú íła’adzaa. 3 Áígee na’goṉi’íí yee łą́ą́go yił ch’ígó’aah, gáṉíígo, K’edileehíí yił ke’go k’edileeyú óyáá; 4 K’edileegee k’edilzíí ła’ intín bahyú nanehezdee, áík’ehgo dlǫ́’ íła’adzaago ąął nádaihezlaa: 5 Ła’ k’edilzíí tsétahyú nanehezdee, ákú łeezh doo dázhǫ́ łą́ą́yú da: łeezh da’ayą́háhíí bighą dagoshch’į’ hadaazhjeed. 6 Áídá’ ya’áí hanadáhgee dilid; bikeghad doo yúyahyú nel’ąą dahíí bighą nádaahesgą. 7 Ła’ihíí hosh bitahyú nanehezdee; áík’ehgo hoshihíí igháńłsąągo nadaistseed. 8 Ła’ k’edilzííhíí łeezh nłt’ééyú nanehezdee, áí zhą́ nest’áń áyíílaa, ła’ dała’á gonenadín, ła’íí gostądin, ła’íí tádin bitisyú ánálzaa. 9 Hadíń bijeyi’ golííníí íyésts’ąą le’. 10 Bitsiłke’yu baa hikaigo gádaabiłṉii, Nt’é bighą iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí bee bich’į’ yáńłti’? 11 Áík’ehgo gábiłṉii, Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí doo bígózį da n’íí nohwíí bídaagonołsįįhgo nohwaa daagodest’ąądá’ bíhíí doo baa daagodest’ąą da. 12 Dahadíń íyésts’ąągo ígoł’aahíí, bigoyą’íí itisgo baa nádo’né’, áík’ehgo dayúweh bigoyą’ bá ínágododaał: áídá’ dahadíń doo íyésts’ąą dahíí, ayą́hágo ígoł’ąą n’íí ndi bits’ą́’ da’ílíí nádodleeł. 13 Áí bighą iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí bee bich’į’ yádaashti’: dédaineł’įį ndi doo daayo’įį da; dédaidits’ag ndi doo ídaayésts’ąą da, doo bił ídaagozį da. 14 T’ah doo hwahá gágoṉéh dadá’ Esáias yaa nagolṉi’ n’íí begolzaa, gánṉiidhi, Dédaadohts’ag ndihíí doo nohwił ídaagozį da doleeł; dédaaneł’į́į́ ndihíí doo daah’įį da doleeł: 15 Díí nṉeehíí bijíí daantł’iz daazlįį, doo da’dits’ag da daazlįį, ła’íí daanéshch’il daazlįį; doo ágádaat’ee dayúgo biṉáá yee daago’įį doleeł ni’, bijeyi’ yee da’dits’ag doleeł ni’, bijíí yee bił ídaagozį doleeł ni’, áík’ehgo shich’į’ ádaaṉe’go nádaasziih doleeł ni’. 16 Nohwíí nohwiṉáá biyaa gozhǫ́ǫ́, go’įįhíí bighą: nohwijeyi’ biyaa gozhǫ́ǫ́, idits’ag‐híí bighą. 17 Da’aṉiigo gádaanohwiłdishṉii, Doo ałch’ídé Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú nada’iziidi, ła’íí nṉee nłt’éégo ánát’įįłíí daah’iiníí daayiłtséh hádaat’įį ndi doo hak’i daayiłtsąą da; daadohts’agíí daidits’į́h hádaat’įį ndi doo hak’i daidezts’ąą da.

18 Áík’ehgo k’edileehíí iłch’ígót’aahgo baa nagoṉi’íí nt’é golzeego ágolzeehíí ídaayesółts’ąą. 19 Hadíń yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí baa yá’iti’íí íyésts’ąągo doo bił ígózį dadá’, nchǫ’i nlįįhń baa nyáágo bijíí yuṉe’ k’edolzaa n’íí bits’ą́’ haiyiné’. Áń k’edilzíí intín bahyú nanehezdee n’íí át’éé; 20 Áídá’ tsétahyú nanehezdee n’íí, yati’ yidits’ago dagoshch’į’ bił gozhǫ́ǫ́go náidnné’híí át’éé; 21 Áídá’ biyi’yú bikeghad doo yúyahyú nel’ąą dago, da’aṉahzhį’ begodigháh: áídá’ yati’híí bighą nagontł’ogíí, dagohíí biniigonłt’ééhíí baa gowáhgee dagoshch’į’ t’ąązhį’ nanánihidéh. 22 Hosh bitahyú nanehezdee n’íí yati’ yidits’agdá’ ni’gosdzáń biká’zhį’ nabi’dintł’ogíí, hágołdzilgohíí k’izé’idiłteehíí igháńłsą́ą́go yati’ k’edolzaa n’íí naistseed, áík’ehgo doo binest’ą’ goleeh da. 23 Łeezh nłt’ééyú nanehezdee n’íí, yati’ yidits’ago bił ígóziníí át’éé; áń nest’áń ánáil’įįh, ła’ dała’á gonenadín, ła’íí gostądin, ła’íí tádin bitisyú ánáil’įįh.

24 Áídí’ Jesus iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí ła’ ch’í’ṉah anágodlaa, gáṉíígo, Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí díí k’ehgo at’éé: nṉee bik’edolzaayú k’edilzíí nzhooníí k’eidnláá: 25 Áídá’ nṉee da’ałhoshdá’ nṉee bó’ṉi’íí áígee nyáágo, tł’oh nagháí bitahyú tł’oh dénchǫ’éhi k’eidnláádá’ onádzaa. 26 Tł’oh nagháí hájéédá’ binest’ą’ gozlįįgee tł’oh dénchǫ’éhi ałdó’ hájééd lę́k’e. 27 Bik’edolzaa golííníí bánada’iziidíí baa hikaigo gádaabiłṉii, Nohwinant’a’, k’edilzíí nłt’éhi la’ k’edíńlaa ni’dá’ díí tł’oh dénchǫ’éhi hadí’go hajéédhi gá? 28 Gábiłṉii, Shó’ṉi’íí át’į́į́. Bánada’iziidíí gádaabiłṉii, Ya’ áí tł’ohíí daahi’ṉizh née? 29 Dah; tł’oh daahṉizhyúgo, tł’oh nagháíhíí dánko bił daahṉizhi at’éé. 30 Ch’ík’eh dała’ nołseeł le’, inest’ąązhį’: áík’ehgo inest’ąągo tł’oh nagháí daigeeshíí gádaałdishṉiih, Tł’oh dénchǫ’éhíí ntsé bee da’ohtł’o’go didlid doleełhíí bighą: áídá’ tł’oh nagháíhíí shitł’oh nagháí bágową yuṉe’ ndaanohṉííł.

31 Áídí’ Jesus iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí ła’ ch’í’ṉah ánágodlaa gáṉíígo, Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí díí k’ehgo ánánát’éé: nṉee bik’edolzaayú ch’il mustard holzéhi biyigé k’eidnláá. 32 Áí biyigéhíí dázhǫ́ ałts’ísę́hi, ndi k’edolzaayúgo, dázhǫ́ nchaa hileeh, ch’il dawa bitisgo nchaahi, áídí’ ch’il dázhǫ́ nṉeezgo hileehgo dlǫ́’ yúdahyú nada’iṉiihíí bits’ádaaz’aahíí biyi’yú bit’oh ádaagole’.

33 Iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí yee nanágolṉi’ gáṉíígo, Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí díí k’ehgo ánánát’éé: isdzán ik’áán táádn ha’oką́ą́go, báń benilzoołé yił ná’ist’oodgo ąął dahńdiilzoolzhį’. 34 Díí dawa iłch’ígót’aahgo nada’goṉi’íí Jesus nṉee íła’ádaadzaahíí yee yił nagosṉi’; dá iłch’ígót’aahgo nada’goṉi’íí zhą́ yee yich’į’ yałti’ lę́k’e. 35 Áí Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi gáṉíí n’íí begolṉe’go, Iłch’ígót’aahgo nada’goṉi’íí bee yashti’ doleeł; ni’gosdzáń alzaadí’ yushdí’ godezt’i’go nal’į’ n’íí baa nagodishṉih, ṉii ni’. 36 Jesus nṉee łáni nádohkáh yiłnṉiidá’ kįh yuṉe’ ha’ayáá: áígee bitsiłke’yu baa hikaigo gádaabiłṉii, Tł’oh dénchǫ’éhi k’edolzaayú hentį́į́, nṉiigo nagosíńłṉi’íí nohwił ch’í’ṉah áńle’. 37 Áík’ehgo gádaabiłṉii, K’edilzíí nzhóni k’edileehíí shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí ánsht’ee; 38 K’edolzaahíí ni’gosdzáń át’éé; k’edilzíí nzhónihíí yaaká’yú dahsdaahń nṉee bilałtł’áhgee siṉilíí át’éé; áídá’ tł’oh dénchǫ’éhíí nchǫ’i nlįįhń bichągháshé át’éé; 39 Ó’ṉi’hi k’edilzíí dénchǫ’éhíí k’eidnlááhíí ch’iidn nant’án at’éé; ąął inest’aaníí nnágodáhíí át’éé; ła’íí náda’igeeshíí Bik’ehgo’ihi’ṉań binal’a’á yaaká’yú daagolííníí ádaat’ee. 40 Tł’oh dénchǫ’éhíí dała’ alzaago kǫ’ yuṉe’ didlidhíí k’ehgo nnágodzaago ágágot’ee doleeł. 41 Shíí, nṉee k’ehgo Niyááhíí, shinal’a’á yaaká’yú daagolííníí daadish’aago, da’iłchǫǫhíí ła’íí nṉee doo bik’ehyú ádaat’ee dahíí shíí shilałtł’áhgee goz’aaníí biyi’dí’ hadaayiṉiił; 42 Áídí’ kǫ’ yáádiṉah yuyaa oyihiłkaad: ákú daach’ichag ła’íí kowoo łídaach’idiłk’ash doleeł. 43 Áídá’ nṉee dábik’ehyú ádaat’eehíí ya’áí k’ehgo bik’inada’didlaad doleeł, biTaa bilałtł’áhgee goz’ąąyú. Hadíń bijeyi’ golííníí, íyésts’ąą le.

44 Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí dant’éhéta koł ilíni ték’eyú nách’ides’įį łehíí k’ehgo at’éé; nṉee náidnné’go náides’įįgo bił gozhǫ́ǫ́go bíyéé dawa baa nahazṉiigo ték’ehíí nagohesṉii.

45 Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí díí k’ehgo ánánát’éé: nṉee bana’iṉiihi yoo’ łáń ílíni, dilkǫǫhé holzéhi, yíkantaa: 46 Áík’ehgo yoo’ łáń ílínihíí yaa nyáágo, bíyéé n’íí dawa baa nahazṉii’go yoo’ n’íí nayihesṉii’.

47 Yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí díí k’ehgo ánánát’éé: łóg behaidlehé nanestł’óli tayi’ yuyaa olkaadgo, łóg iłtah at’ééhíí łą́ą́go bee hanáltąą: 48 Dáhalk’iłgo, tábąązhį’ ndaidistǫ’go dinezbįh, nłt’ééhíí táts’aa yiyi’ odaihezṉil, áídá’ doo nzhǫǫ dahíí yó’odaiskaad. 49 Díí k’ehgo ágot’ee doleeł nnágodáhgee: Bik’ehgo’ihi’ṉań binal’a’á yaaká’yú daagolííníí híkáhgo, nṉee dábik’ehyú ádaat’eehíí yits’ą́’zhį’ nṉee doo bik’ehyú ádaat’ee dahíí yita’iláh, 50 Áídí’ doo bik’ehyú ádaat’ee dahíí kǫ’ yáádiṉah yuyaa oyihiłkaad: ákú daach’ichag ła’íí kowoo łídaach’idiłk’ash doo. 51 Jesus gádaabiłṉii, Ya’ díí dawa nłt’éégo bídaagonołsį née? Ha’oh, nohweBik’ehń, daabiłṉii. 52 Jesus gánábiłdo’ṉiid, Begoz’aaníí ye’ik’eda’iłchíhi dała’á ntį́į́go yaaká’yú dahsdaahń bilałtł’áhgee begoz’aaníí baa bił ch’ígót’aaníí díí k’ehgo at’éé: nṉee bikįh golííníí nainonííhíí biyi’dí’ dawahá áníidéhi hik’e sá’áhíí ndi hanáyihi’ṉiił.

53 Jesus díí iłch’ígót’aahgo na’goṉi’íí ąął yaa nagosṉi’dá’ dahnasdzá. 54 Áídí’ dabíí bini’yú ńyáágo Jews ha’ánáłséh goz’ąą yuṉe’ yił ch’ídaago’aahgo, nṉee bił díyadaagot’eego gádaaṉii, Hadí’go díí nṉeehíí bigoyą’ gozlíni, hagot’éégo ízisgo ánát’įįł? 55 Díń la’ kįh ágole’íí biye’, bą́ą́ la’ Mary holzee, bik’isyú James, Joses, Simon ła’íí Judas daaholzee? 56 Bilahkííyú la’ ałdó’ kú nohwił daanlįį? Díí nṉeehíí hadí’ díí dawa nágodn’áni? 57 Áí bighą bik’edaach’ishch’ii lę́k’e. Áík’ehgo Jesus gádaabiłṉii, Bik’ehgo’ihi’ṉań binkááyú na’iziidi dahot’éhé nṉee daabidnłsį, áídá’ dágolį́į́gee, bik’íí bitahyú doo hadíń bidnłsį da, ṉii. 58 Áígee doo łą́ą́go ízisgo ánát’įįł da lę́k’e, doo daabodląą dahíí bighą.

<- MATTHEW 12MATTHEW 14 ->